ကၽြန္ေတာ္သိေသာ Vocational Training ဆုိတာ ….

၂၀၁၇ ေမလလည္ေလာက္က ကုမၸဏီကေပးတဲ့ Train the Trainer Program ကုိ ကၽြန္ေတာ္တို႔တက္ေနစဥ္ တတိယေန႔အစဥ္အစီမွာဆုိရင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ထဲမွာရွိတဲ့ SMVTI ဆုိတဲ့ စင္ကာပူ-ျမန္မာ ေပါင္းဖြင့္ထားတဲ့ Vocational Training သင္တန္းေက်ာင္းေလးတစ္ခုအား သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ ဒီေက်ာင္းမွာဆုိ ၁၀ တန္းေအာင္ျပီး ဒါမွမဟုတ္ အမွတ္အရမ္းမေကာင္းလို႔ တကၠသိုလ္ဆက္မတက္ခ်င္သူေတြ ၊ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာတစ္ခုအျဖစ္ ေလ့လာလုိတဲ့လူငယ္ေတြ တက္ၾကပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔တုန္ကဆုိရင္ စာအုပ္ထဲကစာရရင္ အတန္းေအာင္တဲ့ပုံစံျဖင့္ စာေတြ႔သာမ်ားခဲ့ပါတယ္။ ဘြဲ႕တစ္ခုသာကိုင္္ထားတာပါ တကယ္ေတာ့ဘာမွမတတ္ပါဘူး။ တကၠသိုလ္ေတြမွာ လက္ေတြ႕ခန္းေတြရွိေပမယ့္ ေသခ်ာအသုံးမခ်မိၾကဘဲ အခ်ိန္ပုိင္းေလာက္သာ သင္ခဲ့ၾကရပါတယ္။ လိုအပ္တဲ့ ေထာက္ပ့့ံေရးပစၥည္းေတြ မလုံေလာက္လို႔လဲျဖစ္ပါတယ္။

အခုေျပာျပမဲ့ သင္တန္းေက်ာင္းဟာဆုိရင္ လက္ေတြ႕ကို ၈၀% သီအုိရီကို ၂၀% ေလာက္ပဲသင္ပါတယ္။ လက္ေတြ႕ေလ့က်င့္မႈကိုအားေပးျပီး ေက်ာင္းသားေတြကို ကိုယ္တုိင္လုပ္ေစပါတယ္။ သင္ၾကားေရးပုံစံဟာလည္း တကယ့္ လက္ေတြ႔လုပ္ငန္းခြင္မွာ ကုိယ္တကယ္လုပ္ေနသည့္အတုိင္း လုပ္ငန္းခြင္ပုံစံငယ္ေတြ၊ ေထာက္ပံ့ေရးပစၥည္းအျပည့္အစုံ၊ ယူနီေဖာင္အျပည့္အစုံ ျဖင့္ အလုပ္မ၀င္ခင္မွာ အလုပ္သင္ပုံစံမ်ိဳးျဖင့္ ေသခ်ာသင္ၾကားေပးပါတယ္။ ဥပမာ - ဟုိတယ္အပုိင္းမွာ ကၽြမ္းက်င္သူတစ္ေယာက္အျဖစ္ ရပ္တည္ခ်င္တဲ့သူဆုိရင္ တကယ့္ ဟုိတယ္အခန္းထဲမွာ ၀န္ေဆာင္မႈေပးေနသည့္အလား စီမံေပးထားပါတယ္။ Sedona Hotel ရဲ႕ Reception Desk မွာ တကယ့္ receptionist တစ္ေယာက္လို႔ service ေပးေနသည့္အတုိင္းသင္ေပးတာမ်ိဳး၊ City Mark ရဲ႕ အေရာင္းပုိင္းမွာ Customer service ေပးသည့္ပုံစံျဖင့္ Customer ကိုရွင္းျပေနတာမ်ိဳး၊ ေနာက္ထူးျခားတာက Professional Image ပါသင္ေပးတာပါ။ ၀န္ေဆာင္မႈေပးေနရင္ ဘယ္လိုျပဳံးရမယ္၊ တစ္ကုိယ္ရည္သန္႔ရွင္းေရး၊ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈ စတာေတြကိုပါ smart က်က်သင္ေပးေနတာပါ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္ေတြ႕ခဲ့ရတာက ဂေဟဆက္ပညာ၊ လွ်ပ္စစ္ဆာကစ္တပ္ဆင္ျခင္း၊ ကားအင္ဂ်င္တပ္ဆင္ျခင္း၊ အဲယာကြန္ျပဳျပင္ျခင္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရး စတာေတြ ေလ့လာခဲ့ရပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေခတ္မွာသာ ဒီလုိသင္တန္းေက်ာင္းေတြသာရွိခဲ့ရင္ တကၠသိုလ္တက္ျဖစ္မယ္မထင္ပါဘူး။ တကၠသုိလ္မွာရင္းမဲ့ ၃-၄ႏွစ္ကို ကိုယ့္အတြက္ တကယ္လုပ္ကုိင္စားေသာက္လုိ႔ရမယ့္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာသင္ေပးတဲ့ ေက်ာင္းမွာပဲ ျမွပ္ႏွံလိုက္ပါမယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ဒီေက်ာင္းက ေက်ာင္းျပီးေတာ့မဲ့ လူငယ္အမ်ားစုအတြက္ အလုပ္အကိုင္ဟာ ၾကိဳရွိေနပါတယ္။ ကုိယ့္၀ါသနာပါတဲ့ ပညာနဲ႔ အလုပ္လုပ္ကိုင္ခြင့္ရမယ့္အျပင္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ပညာအျဖစ္ပါ ရပ္တည္ခြင့္ရေစပါတယ္။ ဒီလို Vocational ေက်ာင္းကုိ ေထာက္ပံ့ေပးမဲ့အျပင္က လုပ္ငန္းၾကီးေတြလည္းရွိေနပါတယ္။ ဒီေက်ာင္းက ေက်ာင္းျပီးထားသူဆုိရင္ သူတုိ႔အလုပ္မွာ ျပန္အသုံးခ်ရုံပါပဲ။ ဥပမာ ကားကုမၸဏီၾကီးတစ္ခုကေန ေက်ာင္းမွာ လက္ေတြ႔ ေလ့က်င့္တက္ဆင္ႏုိင္ဖုိ႔ ကားေတြေထာက္ပံ့ေပးထားတာမ်ိဳး အဲလုိမ်ိဳးေတြလည္း တကယ္ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ လုိအပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြလည္း အလုံအေလာက္ ေထာက္ပံ့ေပးထားပါေသးတယ္။ ကၽြမ္းက်င္ျပီးသာ potential candidate ေတြကို လုပ္ငန္းမွာ ျပန္ခန္႔လုိ႔ရသြားပါတယ္။

ခုဆုိရင္ NSSA (National Standard Skills Authority) ဆုိတဲ့အဖဲြ႕က ဂ်ာမနီရဲ႕အကူအညီျဖင့္ လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားေတြ ျဖစ္လာေစဖုိ႔ သင္တန္းေတြေပးေနပါျပီ။ ဒီလက္မွတ္ရွိထားသူဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြမွာ အလုပ္္သြားလုပ္ရင္ လစာအနိမ္မခံရဘဲ ကၽြမ္းက်င္မႈေၾကးအျပည့္ရေစမွာပါ။ လက္ရွိမွာေတာ့ အစပ်ိဳးတုန္ဆုိေတာ့ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ဘာသာရပ္ေပါင္းစုံေတာ့ မသင္ႏုိင္ေသးပါဘူး။ လွ်ပ္စစ္၊ ေဂေဟဆက္ပညာ၊ ပုိက္ဆက္၊ အဲယာကြန္၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ျပဳျပင္ျခင္း စတာေတြသာ သင္ေပးႏုိင္ပါေသးတယ္။ ဒါဟာလည္း Vocational training လုိ႔ေျပာလို႔ရပါတယ္။ အသက္ေမြးပညာရပ္ကို ေသခ်ာသင္ေပးျပီး အကဲျဖတ္သူဟာလည္း လက္မွတ္ရွိထားဖုိ႔လိုတယ္လို႔သိရပါတယ္။ ခုဆုိ Labour Free Flow ေတြလည္း ရွိလာပါျပီ ႏုိင္ငံျခားသား ဥပေဒကလည္း ျပင္ဆင္ေရးဆဲြတုန္ပါ။ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားေတြမရွိရင္ ကိုယ့္ႏုိင္ငံသားမဟုတ္တဲ့ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားေတြက ေနရာယူလာေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

Vocational Training ေက်ာင္းေတြ မ်ားမ်ားေပၚလာဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။  ဒီလုိေပၚေပါက္လာဖုိ႔ဆုိတာလည္း အေထာက္အပံ့ေကာင္းေတြ သင္ၾကားမႈပုံစံေကာင္းေတြ ရွိဖုိ႔လိုအပ္ပါတယ္။ ရန္ကုန္ တစ္ေနရာတည္းမွာ မဟုတ္ဘဲ တုိင္းေဒသၾကီးအလုိက္ ေပၚေပါက္လာရင္ပုိေကာင္းပါတယ္။ ဒီေက်ာင္းေတြကေနတစ္ဆင့္ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားရွားပါးမႈကို ေျဖေလ်ာ့ႏုိင္မယ္လို႔ထင္ပါတယ္။

“ဆုိးသြမ္းတဲ့ကေလးေတြေတာင္ လူငယ္ျပဳျပင္ေရး ေက်ာင္းမွာ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း သင္ရေသးတာပဲေလ အတန္းပညာေရးမေကာင္းတဲ့လူငယ္ေတြအတြက္ေကာ လူေဘာင္အဖြဲ႔အစည္းကဘာလို႔ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း သင္တန္းေက်ာင္းေတြ ဖြင့္မေပးႏုိင္ရမွာလဲ?”

Jimmy Hein