အခ်ိန္ပို (Overtime)

အခ်ိန္ပို လုပ္ခ၊ အမ်ားျပည္သူ အလုပ္ပိတ္ရက္ အတြက္ လုပ္ခ နဲ႕ တနဂၤေနြဆင္းတဲ့ လုပ္ခ ကိစၥမ်ားကိစၥ

အခ်ိန္ပို လုပ္ခ ဆိုတာဟာ တစ္ရက္ သတ္မွတ္အလုပ္ခ်ိန္ (၈)နာရီထက္ ေက်ာ္လြန္ လုပ္ကိုင္ရတဲ့ အခါမ်ိဳးမွာ ေပးရတာျဖစ္ပါတယ္။

တြက္နည္းသီးသန္႕ရိွပါတယ္။ အတုိေျပာရလွ်င္ တစ္နာရီလုပ္ခ၏ ၂ဆ နဲ႕တြက္ရပါတယ္။

အမ်ားျပည္သူအလုပ္ပိတ္ရက္အမ်ားျပည္သူ အလုပ္ပိတ္ရက္ ကေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရက သတ္မွတ္ျပဌာန္းထားတဲ့ ျပကၡဒိန္ ပိတ္ရက္မ်ားပါ။

အမ်ားျပည္သူ အလုပ္ပိတ္ရက္မွာ အခ်ိဳ႕ေသာ လုပ္ငန္းသေဘာသဘာဝအရနဲ႕ လုပ္ငန္း လုိအပ္ခ်က္ အရ အလုပ္ဆင္းရတယ္ ဆုိလွ်င္ အဲဒါကို အခ်ိန္ပို (Overtime) ဆုိတာနဲ႕လြဲမွား တြက္ခ်က္ၾကတာပါ။

အေပၚက အခ်ိန္ပို တြက္နည္းအတုိင္း တြက္ေနၾကပါတယ္။  ဥပေဒအရက ထုိေန႕အတြက္ လုပ္ခ ႏွစ္ဆ ေပးရမည္လုိ႕ ေျပာပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ အဲသည္ ေန႕ကို အလုပ္ဆင္းရမယ္ ဆုိရင္ နာရီ နဲ႕ မတြက္ရဘဲ ရက္တြက္ နဲ႕ တြက္ရပါတယ္။ လစာ ကို (၃၀)နဲ႕ စားတဲ့အခါ တစ္ရက္လုပ္ခရပါတယ္။ အဲသည္ တစ္ရက္ လုပ္ခ တစ္ဆ ကို ေဆာင္းထည့္ ေပးရပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ၃၀ နဲ႕ စားျခင္း၊ ၂၆ ႏွင့္စားျခင္း ျပကၡဒိန္လရဲ႕ရက္နဲ႕ စားျခင္း မူကြဲ ျပသနာေတြနဲ႕ ေနာက္ထပ္ ၂ ဆ ထပ္ေဆာင္းေပးရမယ္လို႕ ယူၾကေကာက္ၾကျပန္ပါတယ္။

(၃၀) နဲ႕ပဲ စားရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းက - အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္မ်ားဥပေဒ ဆုိတာရိွပါတယ္တဲ့။ (ဒါက ကၽြန္မသိတာထက္ ဥပေဒ ပညာရွင္မ်ားက ရွင္းျပတာျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၅ ခုနွစ္ ေအာက္တုိဘာလက ၈မုိင္ရံုးမွာ လုပ္တဲ့ ခြင့္ရက္ နွွင့္အလုပ္ပိတ္ရက္ နည္းဥပေဒ မူၾကမ္းေဆြးေနြးၾကတဲ့ အစည္းအေဝးမွာပါ) အဲသည္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္ အရ (၁) လ ဆုိသည္မွာ ရက္ (၃၀) ကို ဆိုသည္ လုိ႕ ရိွပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လစာ ကို တစ္ရက္လုပ္ခ လုိခ်င္ရင္ (၃၀) ရက္ႏွင့္သာ အျမဲ စားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏႈတ္ျဖတ္ဖုိ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ နဲ႕ျဖစ္ေစ၊ ထပ္ေဆာင္းေပးဖုိ႕ရည္ရြယ္ခ်က္နွင့္ ျဖစ္ေစပါ။

ဆုိေတာ့ ၂ ဆ ထပ္ေဆာင္းေပးရမွာလား ၁ ဆပဲေပးရမွာလား ျပသနာ။ အဲသည္ ေန႕က အစည္းအေဝးမွာ DG ဦးဝင္းရိွန္ကိုယ္တုိင္ အတည္ျပဳခဲ့တာ တစ္ဆ ထပ္ေဆာင္းထည့္ေပးရမယ္လုိ႕ ေျပာပါတယ္။

ဘာ့ေၾကာင့္လဲ ဆုိလွ်င္ လခ အျဖစ္ သတ္မွတ္ရာမွာ ပိတ္ရက္မ်ားအတြက္ လစာ ပါဝင္ျပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လခစား မ်ား အတြက္ အမ်ားျပည္သူ အလုပ္ပိတ္ရက္ုိ ထပ္ေဆာင္းထည့္ေပးရတဲ့အခါ မူလလစာကို (၃၀) နွင့္စားျပီး တစ္ရက္လုပ္ခ ကို ထုိေန႕အတြက္ ထပ္ေဆာင္းေပးလိုက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ (၂) ဆထပ္ျပဳရန္ မလုိပါဘူး။

ဥပမာ ၃၆၀၀ စား ေန႕စား ဝန္ထမ္း တစ္ေယာက္ကို အမ်ားျပည္သူအလုပ္ပိတ္ရက္မွာ အလုပ္ဆင္းခုိင္းမယ္ ဆိုလွ်င္ မူလ ၃၆၀၀ ေပၚမွာ ေနာက္ထပ္ တစ္ဆ ၃၆၀၀ ထပ္ေဆာင္း ေပးျခင္းအားျဖင့္ ထုိေန႕အတြက္ ၇၂၀၀ က်ပ္ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသေဘာပါ။ လစာဝန္ထမ္းမ်ားရဲ႕ လုပ္ခ လစာမွာ ထိုေန႕အတြက္ လစာပါဝင္ျပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ ေနာက္ထပ္ တစ္ဆ ထပ္ေဆာင္းေပးရတာျဖစ္ပါတယ္။

အကယ္၍ အမ်ားျပည္သူ အလုပ္ပိတ္ရက္မွာ ၈နာရီထက္ ေက်ာ္လြန္လုပ္လိုက္ရမယ္ ဆုိျပန္ရင္ မူလ (၈) နာရီအတြက္က တစ္ရက္လုပ္ခ၏ တစ္ဆ ထပ္ေဆာင္းထည့္ေပးရမွာ ျဖစ္ျပီး အဲသည္ေန႕အတြက္ (၈) နာရီထက္ ေက်ာ္လြန္သြားတဲ့ နာရီကိုေတာ့ အခ်ိန္ပို အျဖစ္သတ္မွတ္ျပီး နဂို Overtime တြက္နည္းအတုိင္း တစ္နာရီလုပ္ခ ၂ဆ တြက္နည္းနဲ႕ ထပ္ေပးရပါတယ္။

၂ ဆ ေပးခ်င္တယ္ဗ်ာ၊ မရဘူးလား။ ရပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ (၂) ဆ ထပ္ေပးတယ္ ဆုိလွ်င္ေတာ့ ထုိေန႕အတြက္ (၃) ဆ ေပးရာေရာက္ပါတယ္။ အလုပ္ရွင္သည္ ဥပေဒထက္ ယုတ္ေလ်ာ့၍ မေပးရပါ။ သာလြန္ေကာင္းမြန္ေအာင္ ေပးလွ်င္ေတာ့ ေပးလို႕ရပါတယ္။ ဝန္ထမ္းမွာပိုေပ်ာ္မယ္၊ ဒါေကာင္းတဲ့ကိစၥပဲ မဟုတ္ဘူးလား။ ဒါ့ေၾကာင့္ ၂ဆထပ္ေဆာင္းေပးမယ္ ဆုိလွ်င္ေတာ့ မိမိလုပ္ငန္းက ဥပေဒထက္သာလြန္ေကာင္းမြန္ျပီး (၃) ဆေပးတယ္ ဆုိတာကို ဝန္ထမ္းမ်ား သိေအာင္ communicate လုပ္ထားႏိုင္ရင္ အင္မတန္ေကာင္းမြန္ေသာ ေက်နပ္မႈတစ္ခု ျဖစ္ေစမွာပါ။

ဒီကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ရာမွာ လက္ရိွတည္ဆဲ ရိွေနတဲ့ ဥပေဒနဲ႕ေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒ ျပဌာန္းခ်က္ေတြမွာ စက္ရံုအလုပ္ရံုမ်ား ကိုးကားရတဲ့ "အလုပ္ရံုမ်ားဥပေဒ" ဆိုတာရယ္ ဆုိင္မ်ားနွင့္ အျခား ကုမၸဏီလုပ္ငန္းမ်ားကိုးကားလိုက္နာရတဲ့ "ဆုိင္မ်ားႏွင့္ အလုပ္ဌာနမ်ားဥပေဒ" ၂ မ်ိဳးလံုးအတြက္ အခ်ိန္ပို ဆုိတဲ့ Overtime ရယ္။ အမ်ားျပည္သူအလုပ္ပိတ္ရက္ လုပ္ခရယ္ အတြက္ က အတူတူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

*ေနာက္တစ္ခုကအမ်ားျပည္သူ အလုပ္ပိတ္ရက္ သည္ ထုိက်ေရာက္ေသာ ေန႕အတြက္သာလွ်င္ျဖစ္သည္ တဲ့။ အစားထုိး ပိတ္ေပးလို႕မရလို႕ မွတ္ယူရမွာပါ။

အပတ္စဥ္ အလုပ္ပိတ္ရက္ (သို႕မဟုတ္) တနဂၤေနြ အလုပ္ဆင္းရလွ်င္ အလုပ္ရံုမ်ားဥပေဒ" မွာေရာ "ဆုိင္မ်ားနွင့္ အလုပ္ဌာနမ်ားဥပေဒ" မွာေရာ (၆)ရက္တစ္ဆက္တည္းလုပ္ျပီးတုိင္း လုပ္ချပည့္နဲ႕ တစ္ရက္ေပးနားရမယ္ ဆုိတာမိ်ဳး၊ တနဂၤေနြ ျဖစ္ေစ။ တစ္ပတ္လွ်င္ တစ္ရက္က် ျဖစ္ေစ နားရက္ေပးရမယ္ ဆုိတာမ်ိဳး ျပဌာန္းထားပါတယ္။ ဆိုေတာ့... တခါ အပတ္စဥ္ အလုပ္ပိတ္ရက္ (သို႕မဟုတ္) တနဂၤေနြ ပိတ္ရက္မွာ လုပ္ငန္းလုိအပ္ခ်က္ တစံုတရာေၾကာင့္ အလုပ္ဆင္းရလ်င္လည္း အမ်ားစုက အခ်ိန္ပို (Overtime) ၂ ဆ ဆုိတာနဲ႕ ေရာၾကျပန္ပါတယ္။ တကယ္ကေတာ့ အစားထုိး နားရက္ ျပန္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အပတ္စဥ္ အလုပ္ပိတ္ရက္ ေပးတာဟာ တစ္ဆက္တည္း (၆) ရက္လုပ္ျပီးေသာ ဝန္ထမ္းတစ္ေယာက္အတြက္ အနားယူရန္ နဲ႕ ေနာက္ထပ္ ရက္သတၱတစ္ပတ္ အတြက္ ေကာင္းမြန္စြာအနားယူျပီးမွ ဆက္အလုပ္လုပ္ႏုိင္ရန္ နားရက္ေပးရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ အကယ္၍ လုပ္ငန္းလုိအပ္ခ်က္အရ အဲသည္ေန႕မွာ အလုပ္ဆင္းလိုက္ရပါက နားရက္ အတြက္ ကို အခ်ိန္ပို လုပ္ခနဲ႕ ေပးေခ်လုိက္ျပီး တစ္ပတ္လံုးဆက္အလုပ္လုပ္ခုိင္းလုိက္မယ္ ဆုိရင္ ေနာက္တစ္ပတ္ နားရက္ ရသည္အထိ တစ္ဆက္တည္း အလုပ္လုပ္ရတဲ့အခါ ပထမ ၆ရက္+နားရက္၁ရက္+ေနာက္ထပ္၆ရက္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ (၁၃) ရက္ဆက္တုိက္ နားရက္မရိွအလုပ္လုပ္ရသလို သေဘာသက္ေရာက္တဲ့အတြက္ အစားထုိးနားရက္ ျပန္ေပးေစတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာ အလုပ္ရွင္မ်ား HR မ်ားက အခ်ိန္ပို ၂ ဆနည္းနဲ႕ မေပးခ်င္ဘဲ နားရက္ ျပန္ေပးခ်င္တယ္။

အခ်ိဳ႕ေသာ HR မ်ားက ေငြနဲ႕ေပးလိုက္ျပီး အလုပ္နားရက္ အစားျပန္မေပးခ်င္ဘူး။ အမ်ိဳးမိ်ဳးရိွၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ကေတာ့လည္း ဝန္ထမ္းနွင့္ ညိွျပီး ေတာ္သလို ၾကည့္လုပ္ခ်င္ၾကပါတယ္။ ေတာ္သလုိ ၾကည့္လုပ္မယ္ ဆုိလွ်င္ ေတာ္သလုိၾကည့္ရွင္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုိေတာ့... အထက္ကေဖာ္ျပခဲ့တာေတြကို ကြဲကြဲျပားျပားနားလည္ အသံုးျပဳႏုိင္ၾကျပီး အက်ိဳးရိွၾကမယ္ ဆုိလွ်င္ ေရးရက်ိဳးနပ္ပါတယ္။ *ကၽြန္မသည္ ဥပေဒ ျပဳသူမဟုတ္ပါ။ *ကၽြန္မသည္ ဥပေဒကို လိုက္လံစည္းၾကပ္သူမဟုတ္ပါ။ *ကၽြန္မသည္ ဥပေဒကို ျငင္းခံုသူမဟုတ္ပါ။ *ကၽြန္မသည္ HR တစ္ေယာက္အျဖစ္ အလုပ္ရွင္အလုပ္သမားဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ျပီး ထုတ္လုပ္မႈစြမ္းအားမ်ားတုိးတက္ကာ ေအာင္ျမင္တိုးတက္ေသာ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္လံုး ေက်နပ္မႈရိွသည္ လုပ္ငန္းခြင္ေဖာ္ေဆာင္ေရးမွာ ဥပေဒကို အသံုးျပဳရသူ (သုိ႕မဟုတ္) ဥပေဒကို အသံုးျပဳပံု ျျပဳနည္းကို အၾကံေပးသူ အျဖစ္ ေရးသားပါသည္။ လက္ခံျခင္း၊ လက္မခံျခင္း၊ ျငင္းခုန္ျခင္း မ်ား စိတ္မဝင္စားပါ။

လုိေသာ္ယူ၊ မလုိေသာ္ ပယ္ပါ။ အရင္လည္း ေရးဖူးျပီးသား၊ အံုးအံုးကၽြက္ကၽြက္ေတြလည္း Like ျက Share ၾကျပီးသားကိုမွ cb ကေန တေတာင္ေတာင္ ေမးေနၾကတဲ့သူမ်ား ဒီေနရာမွာ ဖတ္ပါ။ လက္ေညာင္းခံ၍ ထပ္ေရးလိုက္သည္။ ေရရွည္ HR အျဖစ္ရပ္တည္ၾကမည့္သူမ်ားကို တစ္ခုေတာ့မွာလိုပါသည္။ အထက္က ကၽြန္မေရးထားတာေတြကို ဖတ္ရံုဖတ္၊ Likeရံု Like ျပီး Share ရံု Share နဲ႕ ဘာပညာမွ မရပါ။ မွတ္မိ မွာလည္း မဟုတ္ပါ။ အေသမွတ္တဲ့ အခါလည္း သညာ သာ ျဖစ္ျပီး ပညာ ျဖစ္မယ္ မဟုတ္ပါ။ မူလဥပေဒမ်ားကို ျပန္ရွာဖတ္ပါ။ ကၽြန္မေရးထားတာကို ၾကည့္ပါ။ ေခါင္းထဲက မိမိကိုယ္ပိုင္ဥာဏ္နဲ႕ စဥ္းစားသံုးသပ္ပါ။ ဟုတ္မဟုတ္ဆန္းစစ္ပါ။ ဟုတ္တယ္ယူဆ လက္ခံလိုက္ရင္ က်င့္သံုးႏိုင္ေအာင္ ၾကိဳးစားပါ။ ကိုယ္တုိင္ သိရိွနားလည္ လက္ခံလိုက္တဲ့ အရာကို သူတပါးကို ျပန္ေျပာတဲ့အခါ ယံုၾကည္မႈ၊ ခုိင္မာမႈ တစ္ခု ရိွတဲ့အတြက္ေၾကာင့္၊ ယံုၾကည္ျခင္း ကိုခံရပါလိမ့္မယ္။ ဇေဝဇဝါနဲ႕ ေဒၚေမာ္ေမာ္ထြနး္ကေတာ့ ဒီလုိေျပာထားတာပဲ။ ဒါ့ေၾကာင္း ဒီလုိလုပ္မယ္ လုိ႕ အလုပ္ရွင္ကို ျဖစ္ေစ၊ အလုပ္သမားဦးစီးမႈးကို ျဖစ္ေစ၊ ဝန္ထမ္းမ်ားကို ျဖစ္ေစ သြားေျပာေနရင္ ဘယ္သူကမွ လက္ခံမွာ မဟုတ္ပါ။ ကၽြန္မသည္ သူတုိ႕အားလံုးရဲ႕ အထက္အရာရိွလည္း မဟုတ္ပါ။

ဒါမွမဟုတ္ ေဖ့စ္ဘုတ္ေပၚမွာ ဒီလို ဖတ္လုိက္ရတာပဲ။ ဒါေၾကာင္း တုိ႕ရံုးမွာ ဒီလိုလုပ္မယ္ ဆုိတာလည္း မလုပ္ပါနဲ႕။ ဖတ္ပါ။ သံုးသပ္ပါ။ ဆန္းစစ္ပါ။ လက္ခံတယ္ ဆုိရင္ ေရွ႕ဆက္ပါ။ လက္မခံႏိုင္ရင္ ထပ္ေလ့လာပါ။ ေအာက္မွာေတာ့ အလုပ္သမားဝန္ၾကီးဌာနက တင္ေပးထားတဲ့ Labour law ေတြ Down ႏိုင္တဲ့ Link ေပးထားပါတယ္။ ဖတ္ရမွာ ပ်င္းလွ်င္ သင္တန္းတက္ပါ။ ဥပေဒ သိရံုေလာက္နဲ႕ HR လုပ္စားလို႕မရေပမယ့္ ဥပေဒကို မသိဘဲနဲ႕ေတာ့ HR အျဖစ္ ဆက္လက္ရပ္တည္ဖုိ႕ ခက္ခဲပါလိ့မ္မယ္။

Cေredit : ေဒၚေမာ္ေမာ္ထြန္း (Top HR)