Tuesday, June 10, 2014

ကုမၸဏီတည္ေထာင္ျခင္းႏွင့္ ကုမၸဏီအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

ေမး ။   ။         ကုမၸဏီ ဘယ္ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါသလဲ။
ေျဖ ။    ။         အမ်ားဆိုင္ကုမၸဏီနဲ႔ ပုဂၢလိကကုမၸဏီဆုိၿပီး ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။
အမ်ားဆိုင္ကုမၸဏီ ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္မယ္ဆုိရႈ္ အနည္းဆံုးပုဂၢိဳလ္(၇)ဦး ရွိရပါမယ္။ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီဖြဲ႔စည္း မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အနည္းဆံုး(၂)ဦးနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းရပါမယ္။
ေမး ။   ။         အမ်ားဆံုးဦးေရကိုေကာ ဘယ္လိုသတ္မွတ္ပါသလဲ။
ေျဖ ။    ။         အမ်ားဆိုင္ရာကုမၸဏီကိုဖြဲ႕ရင္ အမ်ားဆံုးဦးေရကို ကန္႔သတ္မထားပါ။
ပုဂၢလိက ကုမၸဏီဖြဲ႕စည္းရင္ေတာ့ အမ်ားဆံုးဦးေရ(၅၀)ထိ သတ္မွတ္ပါတယ္။
ေမး ။   ။         ပုဂၢလိက ကုမၸဏီရဲ႕ ကန္႔သတ္မႈကို သိခ်င္ပါတယ္။
ေျဖ ။    ။         ပုဂၢလိက ကုမၸဏီက အသင္းအဖြဲ႕စည္းမ်ဥ္းေတြနဲ႔ အစုရွယ္ယာေတြ လႊဲေျပာင္းႏိုင္တဲ့အခြင့္ အေရးကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္တယ္။ ကုမၸဏီရဲ႕ အဖြဲ႕၀င္ဦးေရကို (၅၀)ဦးအထိသာ ကန္႔သတ္တယ္။ ကုမၸဏီအစုရွယ္ယာ နဲ႔ဒီဘင္ခ်ာ ေခ်းေငြစာခ်ဳပ္ေတြကို အမ်ားကို ဖိတ္ေခၚေရာင္းခ်တာမ်ိဳး မျပဳလုပ္ဖို႔တားျမစ္ပါတယ္။
ေမး ။   ။         လီမိတက္ဆုိတာကို ရွင္းျပပါ။
ေျဖ ။    ။         ကုမၸဏီတုိင္းဟာ လီမိတက္မဟုတ္ပါ။ လီမိတက္မဟုတ္တဲ့ ကုမၸဏီေတြကိုလည္း တည္ ေထာင္လို႔ရပါတယ္။ ကြာျခားခ်က္ကေတာ့ ေပးဖို႔တာ၀န္ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ ကုမၸဏီျဖစ္ရင္ ကုမၸဏီရဲ႕ေနာက္မွာ လီမိတက္လို႔ေဖာ္ျပရပါတယ္။ ဒါဟာ ဥပေဒအရမေဖာ္ျပလို႔မရတဲ့သေဘာပဲ။ ကုမၸဏီရဲ႕ေနာက္မွာ လီမိတက္လို႔ ေဖာ္ျပမပါရွိရင္ အဲဒီကုမၸဏီဟာ ေပးဖို႔တာ၀န္ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ကုမၸဏီမဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုရပါမယ္။
ေပးဖို႔တာ၀န္ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ကုမၸဏီျဖစ္ရင္ အစုရွယ္ယာပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့သူဟာ မိမိပိုင္ အစုရွယ္ယာ ေတြရဲ႕ သတ္မွတ္တန္ဖိုးကို ကုမၸဏီကို အျပည့္အ၀ေပးသြင္းျဖစ္ရင္ ေနာက္ထပ္ဘယ္လုိနည္းနဲ႔မွ အဲဒီေငြထက္ ပိုၿပီးေပးဖို႔တာ၀န္မရွိပါ။ ကုမၸဏီအေနနဲ႔ ဆံုး႐ႈံးလို႔အေႂကြးမဆပ္ႏုိင္ျဖစ္ေနတဲ့တိုင္ေအာင္ အစုအဖြဲ႕၀င္ကေနာက္ ထပ္ေပးဖုိ႔ တာ၀န္မရွိဘူးဆိုတဲ့ သေဘာပါ။ ဒါကိုအဂၤလိပ္လို လီမိတက္လို႔ေခၚတာျဖစ္တယ္။
ေမး ။   ။         ဦးပိုင္ကုမၸဏီ၊ လက္ေအာက္ခံကုမၸဏီ ဆုိတာကိုလည္း သိခ်င္ပါတယ္။
ေျဖ ။    ။         ပထမကုမဏီတစ္ခုက ဒုတိယကုမၸဏီတစ္ခုရဲ႕ အစုရွယ္ယာေတြကို အမ်ားအျပားပိုင္ဆုိင္ထား ရင္ ဒုတိယကုမၸဏီက ထုတ္ေ၀ထားတဲ့ အစုရွယ္ယာမတည္ေငြရင္းရဲ႕(၅၀)ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ပိုရင္ ဒါမွမဟုတ္ ဒုတိယကုမၸဏီမွာရွိတဲ့ မဲေပးႏုိင္ခြင့္အာဏာကို (၅၀)ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ ေက်ာ္လြန္ၿပီဆုိရင္ ပထမကုမၸဏီဟာ ဦးပိုင္ကုမၸဏီျဖစ္တယ္။ ဒုတိယကုမၸဏီကေတာ့ လက္ေအာက္ခံကုမၸဏီျဖစ္တယ္။
အလားတူ ဒုတိယကုမၸဏီမွာရွိတဲ့ ဒါ႐ိုက္တာဦးေရ(၅၀)ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ပိုၿပီး ခန္႔ထားႏိုင္တဲ့အာဏာကို ပထမကုမၸဏီက ရရွိထားရင္လည္း ပထမကုမၸဏီဟာ ဦးပိုင္ကုမၸဏီျဖစ္တယ္။ ဒုတိယကုမၸဏီကေတာ့ လက္ ေအာက္ခံကုမၸဏီျဖစ္တယ္။
ဒါ့အျပင္ လက္ေအာက္ခံကုမၸဏီရဲ႕ လက္ေအာက္ကုမၸဏီလည္း အပါအ၀င္ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆိုရပါမယ္။
ေမး ။   ။         ကုမၸဏီနဲ႔ အစုစပ္ျခားနားခ်က္က ဘယ္လုိရွိပါသလဲ။
ေျဖ ။    ။         အစုစပ္လုပ္ငန္းဆုိတာ ကုမၸဏီဥပေဒအရ မွတ္ပံုတင္တည္ေထာင္တဲ့ ကုမၸဏီမဟုတ္ပါ။ အစုစပ္လုပ္ငန္းဥပေဒအရ မွတ္ပံုတင္ရတဲ့လုပ္ငန္းပါ။ ကုန္သြယ္မႈအစုစပ္မွာ အစုစပ္အမ်ားဆံုး(၂၀)ဦး၊ ဘဏ္ လုပ္ငန္းအစုစပ္မွာ အမ်ားဆံုး(၁၀)ဦးအထိသာ ထားခြင့္ရွိပါတယ္။
အစုစပ္လုပ္ငန္းဟာ ကုမၸဏီလိုမ်ိဳး သီးျခားတရား၀င္ရပ္တည္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္အေပါင္းအစုတစ္ခုမဟုတ္ပါ။ အစုစပ္အဖြဲ႕၀င္ေတြဟာ ကုမၸဏီလိုေပးဖို႔တာ၀န္အကန္႔အသတ္မရွိပါ။ အစု၀င္ေတြဟာ တစ္ဦးတည္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ပူးတြဲပဲျဖစ္ျဖစ္ အသီးသီးမွာ တာ၀န္ရွိၾကပါတယ္။
အစုစပ္လုပ္ငန္းဟာ ကုမၸဏီလိုမ်ိဳးစဥ္ဆက္မျပတ္ ဆက္ခံရပ္တည္ခြင့္မရပါ။ အစုစပ္စာခ်ဳပ္မွာ သေဘာ တူျပဳလုပ္ထားတာမရွိရင္ အစုစပ္၀င္တစ္ဦးေသဆံုးပါက လုပ္ငန္းဆံုးခန္းတိုင္ ေရာက္တယ္။ အစု၀င္အားလံုးရဲ႕ သေဘာတူခ်က္နဲ႔လည္း အစုစပ္လုပ္ငန္းကိုအခ်ိန္မေရြး ဖ်က္သိမ္းႏုိင္တယ္။ အျခားအစု၀င္ေတြသေဘာမတူရင္ မိမိရဲ႕အစုကို လႊဲေျပာင္းေရာင္းခ်တာမ်ိဳး မျပဳလုပ္ႏိုင္ပါ။
အစုစပ္လုပ္ငန္းကို လုပ္တဲ့အခါ အရင္းအႏွီးထည့္၀င္ထားတဲ့ေငြေတြကို အစုရွယ္ယာမတည္ေငြရင္း အျဖစ္သတ္မွတ္တယ္။ ကုမၸဏီေတြမွာလို အစုရွယ္ယာတစ္ခုရဲ႕တန္ဖိုး ဘယ္ေရြ႕ဘယ္မွ်ရယူပိုင္ဆိုင္တယ္လုိ႔ မသတ္မွတ္ပါ။ အစုစပ္၀င္ဒါမွမဟုတ္ အားလံုး အညီအမွ်ထည့္ရင္လည္း ရတယ္။
ကုမၸဏီမွာ အႀကီးအကဲကို ‘မန္းေနဂ်ားဒါ႐ိုက္တာ’ လို႔ေခၚတယ္။ အစုစပ္လုပ္ငန္းမွာေတာ့ ‘မန္းေန ဂ်င္းပါတနာ’ လို႔ေခၚတယ္။

ဆရာ ဦးေက်ာ္ေဇယ် ေရးသားေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္လက္စြဲစာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပထားပါသည္။

No comments:

Post a Comment