လြတ္လပ္စြာသေဘာကဲြလဲြျခင္း၊ ျငင္းခုံျခင္းႏွင့္ ရန္ျဖစ္ျခင္း

“ေျခဥ” ျပင္ေရး အစပ်ဳိးမႈမွသည္ ေျမျပင္ႏိုင္ငံေရး၊ အြန္လိုင္းႏိုင္ငံေရးတို႔ ပို၍ သြက္လက္လာခဲ႔၏။ Dynamic ဟူေသာ အဆင့္ျဖင့္ သြက္လက္လာျခင္း သည္ေကာင္းေသာလကၡဏာ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ထိုထက္လြန္၍ Fragility ဟူေသာ အလြယ္တကူ ေပါက္ကြဲပ်က္စီးႏိုင္သည့္အဆင့္သို႔ ေရာက္ လွ်င္ေသာ္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အနာဂတ္ကို အေကာင္းျမင္၍ ရႏိုင္မည္ မဟုတ္ေခ်။ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈအသစ္တြင္ရင့္က်က္ခ်ိန္ႏွင့္ ႏုနယ္ ခ်ိန္ ေဆာင္ရြက္ပံုေဆာင္ရြက္နည္း တစ္ထပ္တည္းက်ႏိုင္မည္မဟုတ္ကိုမူ ႀကီးစြာသတိထားမိၾကရန္ လိုသည္ဟုျမင္သည္။

လြတ္လပ္စြာ သေဘာကြဲလြဲျခင္း

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးစနစ္ ေျပာင္းေတာ့မည္ဟုမိုးဦးရနံ႔သင္းသည္ႏွင့္ဒီမိုကေရစီအေျခခံ သေဘာတရားပါေသာ အသံုးအႏႈန္းတို႔ကို စာေရးဆရာမ်ားစြာက မိတ္ဆက္ေပးခဲ႔ၾကပါ၏။ ထိုမ်ားလွစြာေသာ အသံုးတို႔တြင္ Agree to disagree ဟူေသာသေဘာကြဲလြဲခြင့္တစ္ခုပါခဲ့သည္။ ဒီမိုကေရစီ ယဥ္ေက်းမႈ ပို၍အျမစ္စြဲေလ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတြင္ လြတ္လပ္စြာသေဘာကြဲလြဲသည့္ လကၡဏာပို၍ထင္ရွားေလျဖစ္သည္။ လက္အတိုအရွည္ပင္မညီသည္ျဖစ္၍ “စိတ္” မ်ားစြာျဖင့္ဖြဲ႔စည္းထားေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္တြင္အျမင္မတူႏိုင္ ၾကမည္မွာ အဆန္းမဟုတ္၊ လြတ္လပ္စြာ သေဘာကြဲလြဲခြင့္တြင္ တစ္ဦးခ်င္းျဖစ္က ကိုယ့္လမ္းကိုယ္ေလွ်ာက္ႏိုင္ပါသည္၊ အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္ ပါက “ၫိႇႏိႈင္းမႈ” အေပၚအေျခခံပါသည္။ ႏွစ္ဖက္ရပ္တည္ခ်က္တို႔ကို အနည္း ငယ္ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးၾကရသည္။ဘံုသေဘာတူညီခ်က္ရေသာအခါအေကာင္ အထည္ေဖာ္သည့္အဆင္႔၌ ႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ အတြန္႔ တက္ရန္မလိုေတာ့၊ ညႇိႏိႈင္းသေဘာတူၿပီးျဖစ္၍လက္ၫႇိဳးမထိုးၾကေတာ႔ဘဲ အားလံုးက တက္ညီလက္ညီ အေကာင္အထည္ေဖာ္ၾကရသည္။

၂၀၁၃-တြင္အေမရိကန္၌သမိုင္းတြင္ Government shutdown ဟူ၍ႀကီးႀကီး မားမားသေဘာကြဲလြဲခဲ့သည့္ ျဖစ္ရပ္ႏွင္႔ ေနာက္ဆံုးျဖစ္စဥ္ကို စဥ္းစား ၾကည့္ႏိုင္သည္။ အစဦးတြင္ ဒီမိုကရက္ေရာ၊ ရီပတ္ဘလီကန္ေရာ မည္သူမွ် အေလွ်ာ့မေပးခဲ့၊ သို႔ႏွင့္ အစိုးရ၏ ယႏၵရားအစိတ္အပိုင္းအခ်ဳိ႕ စတင္ရပ္နားခဲ့ လိုက္ရပါေသးသည္။ ေနာက္ဆံုးအေမရိကန္လူမ်ဳိး၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံႏွင့္ အေမရိကန္သမိုင္းကို အက်ဳိးစီးပြားတစ္ခုအေနျဖင့္ ႏွစ္ဖက္ ရပ္တည္ႏိုင္ ၾကသည့္အခါ ထိုျပႆနာေျပလည္သြားခဲ့သည္။ လြတ္လပ္ စြာသေဘာ ကြဲလြဲျခင္းတြင္ဘံုအက်ဳိးစီးပြားကိုအေျခခံပါသည္၊ ႀကီးႀကီး က်ယ္က်ယ္ဆို လွ်င္ ႏိုင္ငံႏွင့္လူမ်ဳိး အက်ဳိးစီးပြားကို အေျချပဳပါသည္။ မိမိတို႔ရပ္တည္ ခ်က္မွေလွ်ာ့ေပါ့ေပးၾကရသည့္သေဘာရွိသည္။ ေဆြးေႏြးမႈ၊ ညႇိႏႈိင္းမႈကို အေျခခံျခင္းသည္ လြတ္လပ္စြာသေဘာကြဲလြဲခြင့္၏ အႏွစ္သာရ ျဖစ္၏။ စားပြဲ၀ိုင္းေပၚမထိုင္မီ “ဘယ္ေလာက္မွမရလွ်င္ လက္မခံဘူး” ဟူသည့္ တစ္ဖက္ကိုအလြန္အမင္းအက်ပ္အတည္းျဖစ္ေစမည့္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ဳိး မရွိတတ္၊ မရွိသင့္။

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အကူးအေျပာင္းျပဳေတာ့မည္ဟု အရိပ္အေယာင္ မ်ားစတင္ ထြက္ေပၚမလာခင္မွာပင္ယဥ္ေက်းမႈသစ္၏မိတ္ဆက္အေန ျဖင့္စာမ်က္ႏွာေပၚတြင္ လြတ္လပ္စြာသေဘာကြဲလြဲခဲ႔ၾကၿပီးျဖစ္သည္။ ႏွစ္ေပါင္း(၂၅) ႏွစ္လံုးလံုး လည္းလက္ေတြ႕ေျမျပင္ႏိုင္ငံေရးတြင္လြတ္လပ္စြာ သေဘာကြဲလြဲခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္ သည္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား တရား၀င္တည္ေထာင္ခြင့္ရွိသည့္အခ်ိန္မွစ၍ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ခြင့္ကိုအေျခခံကာ ထင္သာျမင္သာရွိေသာ လြတ္လပ္ စြာသေဘာကြဲလြဲခြင့္ကိုေနရာအႏွံ႔ ျပသခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ထိုမွသည္ေစ့စပ္ ညႇိႏိႈင္းမႈမ်ားျဖင့္လႊတ္ေတာ္တြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ သင့္သူတို႔၀င္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး၊ လြတ္လပ္စြာသေဘာထားကြဲလြဲခြင့္ကို လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးအေပၚအေျခခံ၍ ဒီမိုကေရစီယဥ္ေက်းမႈ ဆက္လက္ရင့္ သန္ရန္ ေဆာင္ရြက္ေနၾကဆဲဟု သေဘာေပါက္ထားပါသည္။

ျငင္းခံုျခင္း
တစ္ဆင့္တက္အေျခအေနျဖစ္ပါသည္။ လြတ္လပ္စြာသေဘာထား ကြဲလြဲရာ တြင္ ေစ့စပ္ညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးျခင္းျဖင့္ အေျဖရွာရသည္ဟုဆိုခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ အခ်ဳိ႕ေသာကိစၥရပ္မ်ားတြင္ အယူအဆ၊ သေဘာတရားေရးရာ၊ အနာဂတ္ အက်ဳိးတို႔ကို ႐ႈေထာင့္ဆန္႔က်င္ျမင္သိ လက္ခံထားလြန္းလွ်င္ ျငင္းခံုဆင္႔ သို႔ ေရာက္တတ္သည္လည္းရွိႏိုင္ပါသည္။ Debate အဆင့္ဟု တင္စားႏိုင္ ပါလိမ့္မည္။ တစ္ဖက္ဖက္မွက်ဳိးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္မႈမည္မွ်ရွိျခင္း၊ အနာဂတ္ အျမင္ Vision ေကာင္းကို တင္ျပႏိုင္ျခင္း၊ မည္မွ်အမ်ားအက်ဳိး အ လတြက္ ေရာင္ျပန္ဟပ္ႏိုင္ျခင္းကိုအျခားတစ္ဖက္မွ လက္ခံစဥ္းစားသင့္ သည္။ က်ဳိးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္လွ်င္ လက္ခံေပးသင့္၏။ Brain Storming အျပင္ Heart Storming လည္းလိုက္ပါသင့္၏။ အဖြဲ႔အစည္းတို႔၏ အက်ဳိး စီးပြားထက္ပို၍ၾကည့္႐ႈလက္ခံႏိုင္လွ်င္ လက္မခံႏိုင္စရာမရွိ။

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းကို ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းၾကည့္လွ်င္ပင္ ျငင္းခံုမႈတို႔ႏွင့္ ကင္းလြတ္သည္ကိုမရွိခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ေစ့စပ္ညႇိႏိႈင္းမႈအဆင့္၊ ထိုယဥ္ေက်းမႈမ်ားစြာပါးလ်ခဲ့သည္။ အမွန္တကယ္က ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းမႈ မ်ားမ်ား၊ ျငင္းခံုမႈနည္းနည္းျဖစ္သင့္၏။ ယခုေတြ႕ရသည္က ျငင္းခံုမႈမ်ား မ်ား၊ ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းမႈနည္းနည္းဟူ၍ အခ်ဳိးေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနသည္။ ေနာက္ တစ္ဆင့္ျဖစ္ေသာ “ေပါက္ကြဲဆင့္” ဟူသည္ “ရန္ျဖစ္ျခင္း” တစ္နည္း၊ “ရန္-ငါ”ခြဲအဆင့္သို႔ဦးတည္ေစေသာအခ်င္းအရာမွာ“စားပြဲခံုေပၚ၌ ျငင္းခံုျခင္း” မ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ၊ ေလထဲမွျငင္းခံုေနၾကျခင္း၊ အြန္လိုင္းမွ ျငင္းခံု ေနၾကျခင္းျဖစ္ သည္။ Physical Contact ဟူေသာတစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးမထိေတြ႔ၾကဘဲ၊ ေလ လိႈင္း မွျငင္းခံုျခင္းသည္ escalating ဟူေသာသေဘာထားကြဲမႈကို ပို၍ တိုးတက္ျမင့္မားေစပါသည္။

ႏိုင္ငံေရးဟူသည္မွာဖိအားေပးကစားပြဲ(Pressure game) ျဖစ္သည္ မွန္ေသာ္လည္း ကိုယ္ေပးေသာဖိအားမ်ားကမေပးတတ္၊ မသံုးတတ္လွ်င္ ကိုယ့္အတြက္ျပန္၍ အက်ပ္အတည္း (Threat) ျဖစ္လာတတ္ပါသည္။ ၾကမ္းကၽြံႏုတ္ရလြယ္ေသာ္လည္း “စကားကၽြံႏုတ္မရ” ဟူေသာ ျမန္မာ့ စကားပံုရွိေနပါသည္။ ထိေတြ႕မႈမရွိေသာ ျငင္းခံုမႈသည္ ျပႆနာကို ပို၍ တိုးပြားေစသည္ကို သတိထားသင့္သည္ဟုယူဆသည္။

ရန္ျဖစ္ျခင္း
ေပါက္ကြဲဆင့္ျဖစ္၍ ေပးဆပ္မႈမ်ားတတ္သည္၊ ရန္တစ္ခါျဖစ္ဖူးလွ်င္ ေနာက္ တစ္ခါရန္ျဖစ္ရန္ ၀န္မေလးတတ္ေတာ့သည့္သေဘာကို မေမ့သင့္၊ ရန္ျဖစ္ ဆင့္ျဖစ္၍ “ရန္-ငါ” မခြဲပါဘူးဟု ႏႈတ္ကဆိုလွ်င္ပင္ လက္ေတြ႕တြင္ ခြဲျခား ထားၿပီးျဖစ္သည္။ Conflict Resolution ဟူေသာပဋိပကၡေျဖရွင္းျခင္း တြင္ ေယဘုယ်အဆင့္ (၃) ဆင့္သတ္မွတ္ထားသည္။
- Skirmishes
- Confrontation
- Full-scale war ဟူ၍ျဖစ္သည္။
ပထမအဆင့္မွာတိုက္ပြဲငယ္အဆင့္၊ ပဋိပကၡငယ္အဆင့္ (သေဘာထားကြဲ လြဲခြင့္) ျဖစ္ၿပီး၊ နိစၥဓူ၀ ေတြ႕ေနရတတ္သည္။ ဒုတိယအဆင့္မွာ တစ္ခ်ိန္ က ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ေရပန္းစားခဲ့ေသာ စကားလံုးျဖစ္သည့္ Confrontation ဟူေသာအဆင့္ျဖစ္သည္။ ထိုအဆင့္သည္ထိပ္တိုက္ေတြ႕ သည့္အဆင့္ျဖစ္၍ကုစားရမႈပို၍ႀကီးမားသည္။ တစ္ခါတစ္ရံမွျဖစ္တတ္ ေသာ သေဘာရွိသျဖင့္ ထိုအဆင့္ကို မေျဖရွင္းႏိုင္လွ်င္ ေနာက္တစ္ဆင့္ ေပါက္ ကြဲဆင့္ ဟူေသာ ေပးဆပ္မႈႀကီးမားသည့္အဆင့္သို႔ေရာက္သည္၊ ဤ အဆင့္ အထိ ေတြ႕ဆံုညႇိႏိႈင္းမႈျဖင့္အေျဖရွာႏိုင္သည္။ Debate လုပ္ျခင္းျဖင့္ ထြက္ေပါက္တစ္ခုရွာေဖြႏိုင္သည္။ ေနာက္ဆံုးအဆင့္မွာ Full-scale War ဟူေသာရြက္ကုန္လႊင့္တိုက္ပြဲျဖစ္သည္။ မည္သို႔ ႏႈတ္ကေျပာေစကမူ “ရန္-ငါ”ကို အလိုအေလ်ာက္သတ္မွတ္ၿပီးသားျဖစ္ေနတတ္သည္။ ေပးဆပ္မႈ ႀကီးမားမည္၊ ‘Win-win’ အေျခအေနမရတတ္ေတာ့၊ Zero Sum Game ဟူေသာ သုညႂကြင္းအျဖစ္ နိဂံုးခ်ဳပ္သည္။ ဤအဆင့္ျဖစ္ၿပီးလွ်င္ ႐ံႈးနိမ့္သူ အေနျဖင့္ နလန္မထူေတာ့သည့္ျပင္ ေအာင္ႏိုင္သူမွာလည္း “ႏိုင္ၾကက္” ျဖစ္ ၍ထပ္မံညႇိႏိႈင္းမႈကိုလက္မခံတတ္ေတာ့သည့္သဘာ၀ရွိသည္ကို အထူး သတိျပဳရန္ လိုပါလိမ့္မည္။

ျမန္မာ႔ေျမျပင္ႏုိင္ငံေရးတြင္တစ္ခါတစ္ခါတင္းမာမႈမ်ား ေတြ႕ေနရပါသည္။ ေလလိႈင္းႏိုင္ငံေရး သို႔မဟုတ္ အြန္လိုင္းႏိုင္ငံေရးတြင္မူကား ေပါက္ကြဲဆင့္ သို႔ ေရာက္ေနေလၿပီ၊ စစ္ဆင္ေရးတစ္ခုသဖြယ္ တစ္ဖက္ႏွင့္ တစ္ဖက္အျပတ္ အသတ္ဆင္ႏႊဲေနၾကသည္။ ေပါက္ကြဲဆင္႔ထက္ပင္ဆိုးရြားစြာ စကားလံုး၊ အၾကမ္းအတမ္းမ်ား သံုးစြဲလာသည္ကိုပင္ေတြ႕ရ၏။ ထို ေလလိႈင္းႏိုင္ငံေရး ၏ဂယက္က ေျမျပင္ႏိုင္ငံေရးအေပၚ သက္ေရာက္မႈ အထူးရွိေနသည္ကို သတိထားထိန္းခ်ဳပ္ၾကရန္လိုသည္။

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းသစ္ သည္ ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ကာလသို႔တိုင္ တည္ၿငိမ္စြာေရြ႕လ်ားေနရာမွ “ေျခဥ” ျပင္ ဆင္ေရး မိတ္ဆက္ခဲ့ သည္မွ စ၍ ေလနီၾကမ္းတိုက္ကာ တင္းမာမႈအဆင့္ တျဖည္းျဖည္း တိုးပြားလာသည္ ကို ေတြ႕ရပါ၏။ “ေျခဥ” အသစ္ေရးဆြဲရ မည္ဟု ေလသံျပဳျခင္းသည္ အျခား တစ္ဖက္ကို ႀကီးမားေသာရာဇသံျဖင့္ လႈပ္ႏိႈးလိုက္သလို ျဖစ္ႏိုင္ေကာင္းခဲ့ သည္၊ ေနာက္ပိုင္းျပည္သူ႔သေဘာထား ဆႏၵဟူ၍ျဖစ္လာၿပီး၊ ျပင္ဆင္ေရး ဘက္ဦးတည္သြားသည္။ ႏိုင္ငံေရး တင္းမာမႈအထိုက္အေလ်ာက္ ေလ်ာ့ပါး လာသည္ဟု အမွတ္သညာ ထားလိုက္႐ံုရွိပါေသးသည္။ ပုဒ္မ ၅၉ (စ) က တင္းမာမႈကို ႐ုတ္တရက္ အရွိန္ျမႇင္႔ေပးလိုက္သလို ျဖစ္သြားျပန္သည္။ မွန္သည္မွားသည္၊ ျဖစ္သင့္သည္၊မျဖစ္ထိုက္ပါဟု ေ၀ဖန္မွတ္ခ်က္ေပးလိုျခင္း မရွိပါ၊ မည္သုိ႔ဆိုေစ ျပည္သူ သန္း(၆၀)မွ ကိုယ္စားလႊဲထားၿပီးျဖစ္ ေသာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ အမ်ားသေဘာတူ ဆႏၵအရသာ ျဖစ္လာ ပါလိမ့္မည္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး၊ ဖက္ဒရယ္ကိစၥ ရပ္မ်ား သည္ ေလးနက္ၿပီးမ်ားစြာစဥ္းစားအခ်ိန္ေပးရမည့္ issue မ်ားျဖစ္သျဖင့္ ယခု သက္တမ္းအတြင္း ၿပီးစီးေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္လြန္စြာ ခက္ခဲပါလိမ့္မည္ ဟုေဆာင္းပါးအခ်ိဳ႕တြင္ ထည့္သြင္းေရးသားခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါ သည္။ ထိုကိစၥတို႔တြင္ လြတ္လပ္စြာသေဘာကြဲလြဲႏိုင္ခြင့္မ်ားရွိေနပါသည္၊ ႏိုင္ငံႏွင့္လူမ်ဳိး၏ အနာ ဂတ္အေရးျဖစ္သျဖင့္က်ယ္ျပန္႔ႏိုင္သေလာက္က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးႏိုင္ ၾကရန္လိုပါသည္။ လက္နက္ကိုင္မ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမွာ မွန္မွန္တိုး တက္မႈ ရရွိေနပါ၏။ ကြဲျပားျခားနားေသာ (၁၇)ဖြဲ႔ႏွင့္ ညႇိႏိႈင္းရေသာပြဲျဖစ္ပါ၏။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးတြင္ လက္နက္ကိုင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေလာက္ အဖြဲ႔ကြဲမ်ား-မ်ားျပား မည္မဟုတ္ပါ၊လက္နက္မကိုင္ေသာကေလာင္ကိုင္မ်ား သာျဖစ္ၾကပါသည္။

ျမန္မာတို႔ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈသစ္ကို က်င့္သံုးလာသည့္ ႏွစ္ႏွစ္ခြဲ ကာလ အ တြင္းကန္ေရျပင္တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ရွိေနခဲ့ပါ၏။ “ေျခဥ” ျပင္ဆင္ ေရးေၾကာင့္ တည္ၿငိမ္ေနေသာ ကန္ေရျပင္တြင္း ခဲမက်ေစလိုပါ၊ “ေျခဥ” ျပင္ဆင္ေရး သည္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအနာဂတ္အတြက္ စနက္တံလည္း မျဖစ္သင့္ဟု ယူဆပါသည္။ ႏိုင္ငံေရးသည္ပါ၀ါဂိမ္းျဖစ္သျဖင့္ အကဲဆတ္လွပါသည္၊ ထိလြယ္ရွလြယ္ ျဖစ္လြန္းပါသည္၊ (၂၀၁၃) ႏွစ္ကုန္ခါနီးႏွင့္ (၂၀၁၄)အစတို႔ ၏ ျဖစ္စဥ္မ်ားကိုေလ့လာလွ်င္ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး မိုးေလ၀သ တစ္စံုတစ္ရာ အံု႔မိႈင္းလာသည္ဟုယူဆႏိုင္ပါသည္။ ဦးတည္ခ်က္အေျပာင္း အလဲတို႔ ကိုေတြ႕ေနရပါသည္။ မိုးသက္ေလျပင္းတို႔၏ လကၡဏာကိုလည္း ခပ္ပါးပါး စတင္ေတြ႕ေနရသည္ဟု ျမင္ပါသည္။ ေျမျပင္ႏိုင္ငံေရး၏ လားရာ အေျပာင္း အလဲတခ်ဳိ႕ကိုစ၍သတိထားမိသည္ႏွင့္အတူ ေလလိႈင္း ႏိုင္ငံေရးမွာလည္း မီးေတာင္မ်ားအဆင့္လိုက္ေပါက္ကြဲေနသည့္ပမာ ေတြ႕ေနရပါသည္။
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေရွ႕တန္းတိုက္စစ္မွဴးမ်ားအေနျဖင့္ ပကတိႏိုင္ငံေရး၊ အရွိႏိုင္ငံေရး၊ အလားအလာႏိုင္ငံေရးသံုးပါးကိုမွန္ကန္စြာ တြက္ခ်က္တတ္ေစ လိုသည္။ လြတ္လပ္စြာ သေဘာကြဲလြဲျခင္းသည္ ေစ့စပ္ညႇိႏိႈင္း အေျဖရွာ မႈသို႔သာဦးတည္သင့္ၿပီး၊ တတ္ႏိုင္လွ်င္ျငင္းခံုဆင့္သို႔ပင္မေရာက္ေစလိုပါ၊ မျဖစ္မေန ေရွာင္ရွားရမည္ကေတာ့ Full-scale war ဟူသည့္ ရြက္ကုန္ လႊင့္တိုက္ပြဲ အဆင့္သို႔ မေရာက္ရွိေရးပင္ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး အလားအလာႏွင့္ ဆိုးျခင္းေကာင္းျခင္းသည္ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင္႔ ရွိေသာသူ အခ်ဳိ႕၏ပညာႏွင့္ ေျမာ္ျမင္မႈတို႔အေပၚတြင္ တည္မွီေနသည္ကို ႏွလံုး မူႏိုင္ၾကေစရန္ ျဖစ္ပါသည္။

ေနဇင္လတ္