၂၁ရာစုရဲ႕ အၾကီးက်ယ္ဆံုး တီထြင္ ထုတ္လုပ္သူ တစ္ဦးလို႔ ဆုိလို႔ရတဲ့ Steve Jobs ကို၁၉၅၅ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ ၀ါရီလ ၂၄ရက္ေန႔က San Francisco ျမိဳ႕ေတာ္မွာ ေမြးဖြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ ေမြးမိခင္က တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသူ တစ္ဦး ျဖစ္ျပီး သူ႔ရဲ႕ ေမြးဖခင္ ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံနဲ႔ သခ်ၤာဌာနရဲဲ႕ ပါေမာကၡ တစ္ဦး ၿဖစ္ၿပီး လက္မထပ္ဘဲနဲ႔ ေမြးခဲ့တဲ့ ကေလး ၿဖစ္တာေၾကာင့္ ေမြးစားဖို႔ သူတပါးကို ေပးလိုက္ ၾကပါတယ္။ ပညာတတ္ ေက်ာင္းသူ တစ္ဦး ျဖစ္တဲ့ မိခင္က ကေလးကုိလဲ ပညာတတ္ မိဘေတြကိုပဲ ေမြးစားေစ ခ်င္ေပမယ့္ ေမြးစားမိဘ Paul နဲ႔ Clara Jobs တို႔က သူမရဲ႕ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္နဲ႔ မကုိက္ညီ ခဲ့ပါဘူး။ Paul ဟာ အထက္တန္း ေက်ာင္းေတာင္ မျပီးခဲ့တဲ့ မကၠင္းနစ္ တစ္ဦးပါ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ကေလးကုိ ေကာလိပ္ေက်ာင္းေရာက္ ေအာင္ထားေပးမယ္ ဆိုတဲ့ ကတိေၾကာင့္ သူတို႔ကိုပဲ ေမြးစားဖို႔ ေပးလိုက္ ရပါတယ္။ Paul နဲ႔ Clara တို႔က Jobs ကုိ Steven Paul လုိ႔ေခၚခဲ့ ၾကပါတယ္။ ေနာက္သံုးႏွစ္ အၾကာ Steve လမ္းေလွ်ာက္ တတ္ခါစ အရြယ္မွာ သူတို႔စံုတြဲဟာ Silicon Valley ကုိေျပာင္းေရႊ႕ သြားၾက ပါတယ္။
Steve ငယ္ငယ္က ခပ္ဆိုးဆိုး ကေလး တစ္ေယာက္ပါ။ သူ Grade 4 ေရာက္ေတာ့ သူ႔ကို ေၿပာင္းလဲ ေပးမယ့္ ဆရာ Teddy Hill နဲ႔ေတြ႔မွ ေက်ာင္းကို ၿပန္စိတ္၀င္စား လာခဲ့တာပါ။ သူတက္တဲ့ ေက်ာင္းက သိပ္မေကာင္း တဲ့အၿပင္ တျခားကေလး ေတြရဲ႕ အႏိုင္က်င့္ တာကိုလဲ ခံခဲ့ရ ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး သူ႔ကုိ တျခားေက်ာင္း ေျပာင္းမေပးရင္ ေက်ာင္းထြက္မယ္လို႔ ေမြးစားမိဘ ေတြကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။ Paul နဲ႔ Clara တို႔က သေဘာတူျပီး တျခား Junior High School တစ္ခုကို ေျပာင္းေပး ခဲ့ရပါတယ္။ Steve ဟာငယ္ငယ္ ကတည္းက အဲ့ဒီလို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ျပတ္သား ခဲ့တာပါ။ အထက္တန္းေက်ာင္း ေရာက္တဲ့အခါ မွာေတာ့ သူဟာ electronic အတန္းကုိ တက္ဖို႔ ေလွ်ာက္ခဲ့ၿပီး သူ႔ဆရာ Mr.Mc Collum နဲ႔ေတြ႔ဆံု ခဲ့ပါတယ္။ ေႏြရာသီမွာ HP Company ရဲ႕စက္ရံုမွာ အလုပ္၀င္ လုပ္ခဲ့ၿပီး သူ႔ရဲ႕စီးပြားေရးမွာ စြန္႔စားလိုစိတ္ဟာ အဲ့အရြယ္ ကတည္းက စတင္ ခဲ့တာပါ။ အဲ့ဒီေနာက္မွာ Steve ဟာသူငယ္ခ်င္း တစ္ေယာက္ရဲ႕ မိတ္ဆက္ ေပးမႈနဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာဂ်ပိုး Stephen Wozniak (ေခၚ) Woz နဲ႔ေတြ႔ဆံု ခင္မင္ခဲ့ျပီး Woz ဟာအဲဒီ အခ်ိန္တုန္းက computer board တစ္ခုကုိ တပ္ဆင္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ Steve ကလဲ အဲဒါကုိ ေတာ္ေတာ္ေလး စိတ္၀င္စား ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက သူတုိ႔ဟာ အသက္ ၁၄ႏွစ္နဲ႔ ၁၉ႏွစ္ပဲ ရွိၾကပါ ေသးတယ္။
ဒီဆယ္ေက်ာ္သက္ ေလးေတြက Computer hacker ေတြျပဳလုပ္ ထားတဲ့ နယ္ေ၀း ဖုန္းေခၚဆိုမႈကုိ အခမဲ့ ရေအာင္ ေျပာင္းေပးတဲ့ blue boxes ေလးေတြ အေၾကာင္း ၾကားမိတဲ့အခါ စာအုပ္ထဲကေန ဖတ္ျပီး သူတို႔လက္ေတြ႔ တပ္ဆင္ ၾကည့္ၾက ပါတယ္။ ေအာင္ၿမင္ သြားၿပီး Steve ကစီးပြားၿဖစ္ Steve Jobsတစ္အိမ္တက္ တစ္အိမ္ဆင္း လိုက္ေရာင္းခ်ဖို႔ အၾကံရ ပါတယ္။ တရား ဥပေဒနဲ႔ မညီညြတ္ တာေၾကာင့္ ရဲဖမ္းေတာ့မွ သူတို႔ လုပ္ငန္းကို ရပ္နားလိုက္ ပါတယ္။ Steve အထက္တန္းေက်ာင္း ျပီးသြားတဲ့ အခါသူဟာ Oregon ျပည္နယ္က Reed ေကာလိပ္ကုိ သြားခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ေမြးစား မိဘေတြဟာ ေငြေၾကး သိပ္မတတ္ ႏိုင္ေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕ ေမြးမိခင္ကုိ ေပးခဲ့တဲ့ ကတိအတိုင္း ေစ်းၾကီးတဲ့ ေက်ာင္းကုိ ထားေပးခဲ့ ၾကပါတယ္။ ၁၉၇၄ခုႏွစ္ ေလာက္မွာ Steve ဟာေငြလို လာ တာေၾကာင့္ Video Game Company တစ္ခုၿဖစ္တဲ့ Atari မွာအလုပ္ ၀င္ခဲ့ၿပီး Pinball စက္ကို တီထြင္ခဲ့တဲ့ Atari တည္ေထာင္သူ Nolan Bushnell ကိုအားက် ခဲ့တာပါ။ သူဟာ အဲ့ဒီကတည္းက ကုိယ္ပိုင္ electronic စီးပြားေရး လုပ္ငန္းကုိ လုပ္ခ်င္တဲ့ စိတ္ကူး ရွိခဲ့တာပါ။ Steve ဟာ Germany အထိသြားျပီး Atari ရဲ႕စက္ေတြကို ျပင္ဆင္ေပး ခဲ့ရသလို အိႏၵိယ ကုိလဲ ပညာရွာဖို႔ သြားခဲ့ပါ ေသးတယ္။ အဲ့အခ်ိန္ ေတြမွာ Woz ကအင္ဂ်င္နီယာေတြ စုစည္းရာ HP company မွာအလုပ္လုပ္ ေနခဲ့ၿပီး keyboard ရယ္၊ screen ရယ္နဲ႔ တြဲဖက္ သံုးႏိုင္တဲ့ chips အနည္းငယ္သာ ပါ၀င္တဲ့ ကုိယ္ပိုင္ computer board တစ္ခုကို တီထြင္ ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
Steve ကအင္ဂ်င္နီယာပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သိပ္မသိ ေပမယ့္ Woz နဲ႔တိုင္ပင္ျပီး software ေရးဖို႔အတြက္ computer သံုးခ်င္ၾကတဲ့ သူေတြအတြက္ computer ေတြတပ္ဆင္ ေရာင္းခ်ခဲ့ ပါတယ္။ အဲ့တုန္းက Steve ကဘာေၿပာခဲ့ သလဲ ဆိုေတာ့ "တို႔ပုိက္ဆံေတြ အရံႈးေပၚ ခဲ့ရင္ေတာင္ ကုိယ္ပိုင္ company ဆိုတာ ရွိသြားျပီ။ ဘ၀မွာ ပထမဆံုး ကုိယ္ပုိင္ company ျဖစ္ျပီေပါ့'' တဲ့။ သူတို႔ ကုမၸဏီ အတြက္ လိုအပ္တဲ့ေငြ ေဒၚလာ တစ္ေထာင္ကို Steve ရဲ႕ Volkswagen ကားနဲ႔ Woz ရဲ႕ HP 65 calculator ေရာင္းၿပီး ရွာေဖြခဲ့ ရပါတယ္။ ကုမၸဏီ နာမည္ကို အမ်ိဳးမ်ိဳး စဥ္းစားၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာ Apple လို႔ေပးခဲ့ ပါတယ္။ ပထမဆံုး မွာယူသူက Byte Shop Computer စတိုးဆိုင္ ပိုင္ရွင္ပါ။ သူက ကြန္ပ်ဴတာ အလံုးငါးရာ မွာျပီး တစ္လံုးကို ေဒၚလာငါးရာ ေပးတာေၾကာင့္ သူတုိ႔ဟာ ေဒၚလာ ႏွစ္ေသာင္းခြဲကို စတင္ ရရွိပါတယ္။ ကြန္ၿပဴတာ တစ္လံုးအတြက္ အမွန္တကယ္ ကုန္က်ေငြက ေဒၚလာ၂၂၀ ၿဖစ္ၿပီး ဆိုင္ေရာင္းေစ်းက ေဒၚလာ ၆၆၀ပါ။ သူတုိ႔ ႏွစ္ေယာက္က တစ္ဆိုင္ၿပီး တစ္ဆိုင္ သြားၿပီး လိုက္ေရာင္းခ်ခဲ့ ရပါတယ္။ ဒါက Apple ကြန္ပ်ဴတာရဲ႕ အစပါ။ ေနာက္ေတာ့ Ron Wayne လို႔ေခၚတဲ့ သူတစ္ေယာက္ပါ ပါ၀င္လာၿပီး သံုးေယာက္ ေပါင္းၿပီး ၁၉၇၆ခုႏွစ္ ဧျပီ ၁ရက္ေန႔မွာ Apple company ကုိစတင္ တည္ေထာင္ခဲ့ ၾကပါတယ္။
အဲ့အခ်ိန္မွာပဲ Woz ကသံုးရတာ ပုိျမန္ျပီး ရုပ္ထြက္ resolution ေကာင္းေကာင္း ပါတဲ့ colour TV ေတြနဲ႔ တြဲသံုးလို႔ ရတဲ့ Apple II ကုိဒီဇိုင္းထြင္ ေနခဲ့ၿပီး ထုတ္ဖို႔ အဆင္သင့္ ၿဖစ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ Steve ကရင္းႏွီး ျမွပ္ႏွံမယ့္ ေငြရွင္ေတြကုိ လိုက္လံ ရွာေဖြ ပါတယ္။ Mike Markkula ဆိုတဲ့ Steve Jobsရွယ္ယာရွင္နဲ႔ ေတြ႔ျပီး သူက ေဒၚလာႏွစ္သိန္းခြဲ အရင္းထည့္ ပါတယ္။ Mike က apple ကုိေၾကျငာ ခ်င္တာေၾကာင့္ ေၾကာ္ျငာသမား ေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ ပါတယ္။ Steve ကေတာ့ logo ကိုခ်စ္စဖြယ္ ပံုစံမ်ိဳး မျဖစ္ေစ ခ်င္တာေၾကာင့္ design ဆရာက ပန္းသီးကို ခရမ္းခ်ဥ္သီးနဲ႕ မတူေအာင္ ကုိက္ရာေလး ထည့္ေပး လိုက္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ Apple ရဲ႕ color graphics capability ကိုသက္ေသျပဖို႔ အေရာင္စံု အစင္းေတြ ထည့္လိုက္ ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ Apple II ကုိ West Coast ကြန္ပ်ဴတာ ျပပြဲမွာ ၀င္ေရာက္ ျပသခဲ့ၿပီး သူတို႔ကို လူၾကိဳက္မ်ား သြားေစတာက VisiCalc လို႔ေခၚတဲ့ spreadsheet software ေၾကာင့္ပါ။ အဲ့ေခတ္က Personal Computer ဆိုတာ မရွိေတာ့ စာရင္းအင္းနဲ႔ အလုပ္လုပ္ ရတဲ့ သူေတြက အလုအယက္ ၀ယ္ယူ ၾကပါတယ္။ Steve လည္းခ်မ္းသာ သြားပါတယ္။ ကုမၸဏီ ကလည္း ပိုၾကီးလာၿပီး ရွယ္ယာရွင္ ေတြလည္း တိုးလာ ပါတယ္။ သူတုိ႔ထဲက ကြန္ပ်ဴတာ သိပၸံပညာရွင္ Raskin ကစၿပီး ေပါင္မုန္႔ မီးကင္စက္ (toaster) တစ္လံုးလုိ အသံုးျပဳရ လြယ္တဲ့ ကြန္ပ်ဴတာ ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးဖို႔ စိတ္ကူး ရျပီးအဲဒီ project ကို Apple Macintosh လို႔နာမည္ ေပးလိုက္ ပါတယ္။
Steve ကေတာ့ ဒီပေရာဂ်က္ ထဲမွာ မပါ၀င္ ပါဘူး။ သူ႔မွာ Lisa ဆိုတဲ့ ပေရာဂ်က္ သတ္သတ္ ရွိပါတယ္။ ဒီ Lisa ဆိုတဲ့ နာမည္က Steve ရဲ႕အထက္တန္း ေက်ာင္းတုန္းက ရည္းစားရဲ႕ သမီး ကေလး နာမည္ပါ။ အဲ့ကေလးက Steve ရဲ႕ကေလးမွန္း ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားက လက္ခံခဲ့ ၾကေပမယ့္ Steve ကေတာ့ တူးတူးခါးခါး ၾကီးကို ၿငင္းခဲ့ၿပီး ခ်မ္းသာေန ေပမယ့္လည္း ကေလး စရိတ္ ေပးဖို႔ကို ၿငင္းဆိုခဲ့ ပါတယ္။ ဒါေတြ ၿဖစ္ခဲ့တာ ေတာင္မွ အဲ့ပေရာဂ်က္ကို Lisa လို႔ေပးခဲ့ၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ၾကီးၾကီးမားမား ထားခဲ့ ေပမယ့္လည္း မေအာင္ၿမင္ ခဲ့ပါဘူး။ လက္စား ေခ်တဲ့ အေနနဲ႔ Steve က Macintosh ပေရာဂ်က္ကို အားထည့္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ ပါတယ္။ ပိုၿပီး ေသးငယ္ ေစ်းသက္သာၿပီး icons ေတြ၊ drop-down ေတြနဲ႔ mouse ေတြပါ၀င္ လာၿပီး သံုးႏွစ္ေက်ာ္ အခ်ိန္ယူ ခဲ့ရတာပါ။ ၁၉၈၄ခုႏွစ္မွာ Macintosh ကိုကုမၸဏီရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္ အစည္းအေ၀းမွာ မိတ္ဆက္ ခဲ့ၿပီး ပစၥည္း စၿဖန္႔တဲ့ အခါ အရမ္းပဲ ေအာင္ၿမင္ ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ႏွစ္ အၾကာမွာ ထိုးဆင္း လာတဲ့ အေရာင္းစံခ်ိန္နဲ႔ အတူ အကြဲအၿပဲ ဇာတ္လမ္းက စလာပါတယ္။
Steve Jobs
Steve ကအေရာင္း က်တယ္ ဆိုတာကို လက္မခံ ခဲ့ပါဘူး။ Steve နဲ႔အရမ္း ရင္းႏွီးခဲ့တဲ့၊ Macintosh ပေရာဂ်က္ အတြက္ အားၿဖည့္ဖို႔ ေခၚယူခဲ့တဲ့ CEO John Sculley တို႔ႏွစ္ေယာက္ ၾကားမွာ မေခၚမေၿပာတဲ့ အထိ ၿဖစ္သြား ခဲ့တာပါ။Steve Jobs ဒါရိုက္တာ အဖြဲ႔၀င္ေတြက John Sculley ဘက္က ရပ္တည္ခဲ့ၿပီး Steve ကို chairman ေနရာမွာ ဆက္ထား ခဲ့ေပမယ့္ ဘာမွ လုပ္ကိုင္ခြင့္ မေပးေတာ့ တာဟာ သူ႔ကို ေခ်ာင္ထိုး လိုက္တဲ့ သေဘာမ်ိဳးပါ။ Apple ကိုသူ႔ဘ၀လို႔ ခံယူထားတဲ့ Steve ကေနာက္ေလးလ အၾကာမွာ အရင္က Apple ၀န္ထမ္းေဟာင္း ေတြနဲ႔ ကုမၸဏီ တစ္ခု ထေထာင္ လိုက္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ အၾကံအစည္ ေတြကို Apple ဘက္က သိသြားတဲ့ အခါမွာ သူကို အေရးပါတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ေပါက္ၾကား ေစတယ္လို႔ တရားစြဲ ပါေတာ့တယ္။ ဒီၾကား ကာလေတြမွာ Steve ရဲ႕မိသားစု ဘ၀မွာလဲ အေရးပါတဲ့ အေျပာင္းအလဲ ေတြျဖစ္ေပၚ ခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ သူ႔ကုိ ေမြးခဲ့တဲ့ မိခင္၊ဖခင္ အရင္းေတြကုိ ရွာေတြ႔ ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က သူ႔အေမရင္း Joanne Carole Schieble ဟာအသက္ ထင္ရွား ရွိေနဆဲပါ။ သူမဟာ Steve ကုိေမြးျပီး ေနာက္မွာ သူ႔ရဲ႕အေဖနဲ႔ ခဏတာ လက္ထပ္ျပီး သူ႔အစ္မ Mona Simpson ကုိလဲ ေမြးခဲ့ပါ ေသးတယ္။ Mona ဟာငယ္ရြယ္ ေပမယ့္ စာေပဆုေပါင္း မ်ားစြာ ရခဲ့တဲ့ Anywhere But Here ဆိုတဲ့စာအုပ္ကုိ ေရးသားသူ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔အစ္မရင္းဟာ အႏုပညာရွင္ စာေရးဆရာ တစ္ေယာက္ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ Steve ကအံ့အားသင့္ သြားပါတယ္။
Steve JobsSteve က၁၉၈၅မွာ ရွယ္ယာေတြ အားလံုး ေရာင္းခ်ၿပီး Apple ကထြက္ခဲ့ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔မွာ အၾကံ ရွိၿပီးသား ၿဖစ္ၿပီး NeXT နဲ႔ပူးေပါင္း လုိက္ပါ ေတာ့တယ္။ NeXT ကိုအေကာင္းဆံုး ၿဖစ္ေစခ်င္တဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ ၿမင့္ၿမင့္ ထားခဲ့တာပါ။ အမွန္တကယ္လည္း NeXT Cube ကတကယ္ ေကာင္းေပ မယ့္လည္း ေစ်းၾကီး လြန္းေန ပါတယ္။ ၀ယ္သူ ဘက္က ေဒၚလာ၃၀၀၀ ေလာက္ပဲ သံုးခ်င္ ေပမယ့္ ေဒၚလာ တစ္ေသာင္း ေလာက္ထိ က်သင့္ ေနတာေၾကာင့္ မေရာင္းရ ပါဘူး။ ကုမၸဏီ ကလည္း ယိုင္လာၿပီး ေနာက္ဆံုး hardware ကေန software ဘက္ကို ကူးေၿပာင္း လိုက္ပါ ေတာ့တယ္။ Steve ကေနာက္ တစ္ၾကိမ္ အရံႈးနဲ႔ ထပ္ရင္ဆိုင္ လိုက္ရေတာ့ အလုပ္ ေတြဘက္ စိတ္ေလ်ာ့လိုက္ၿပီး မိသားစုဘက္ အခ်ိန္ေပး ပါေတာ့တယ္။ သူ႔ဇနီး Laurene နဲ႔၁၉၉၁မွာ လက္ထပ္ခဲ့ၿပီး Reed ဆိုတဲ့ သားတစ္ေယာက္ ရွိပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ Pixer နဲ႔ဇာတ္လမ္း စပါတယ္။ အဲ့အခ်ိန္မွာ George Lucas ကလင္မယား ကြာရွင္း စရိတ္ေၾကာင့္ ေငြလိုေန တာေၾကာင့္ သူ႔ Lucasfilm ရဲ႕ computer graphics ႒ာနကို ေရာင္းခ် ပါတယ္။ Apple ကရွယ္ယာ ေတြကို ေရာင္းခ် လိုက္တဲ့ အခါ Steve လက္ထဲမွာ ေငြအမ်ားၾကီး ရွိေန ၿပီးေတာ့ အဲ့အေရာင္းအ၀ယ္ကို သူက စိတ္၀င္စား ပါတယ္။ ၁၉၈၆မွာ အဲ့႒ာနကို ၀ယ္လိုက္ၿပီး Pixar ဆိုတဲ့ နာမည္နဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ ပါတယ္။
Pixar မွာလည္း hardware ပိုင္းက အလုပ္ မၿဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါနဲ႔ software ကုမၸဏီ အၿဖစ္ ေၿပာင္းလဲ ခဲ့ၿပီး 3D TV ေၾကာ္ၿငာေတြ လုပ္ၿပီး ေငြရွာခဲ့ ပါတယ္။ အလွည့္အေၿပာင္းက Disney နဲ႔ computer-animated ဇာတ္ကားေတြ ထုတ္ဖို႔ သေဘာတူ ခဲ့ရာက စပါတယ္။ Disney ရဲ႕ marketing ပိုင္းပံ့ပိုးမႈနဲ႔ အတူ Toy Story ကာတြန္းကားက ေအာင္ၿမင္ ခဲ့ပါတယ္။ Pixar ကိုကိုးႏွစ္ လံုးလံုး အိတ္စိုက္ ခဲ့ရတဲ့ Steve ကခုမွ အက်ိဳး ၿပန္ခံစား ရတာပါ။ Toy Story ရဲ႕ေအာင္ၿမင္မႈနဲ႔ အတူ Pixar ရဲ႕ရွယ္ယာ တန္ဖိုး ေတြက Wall Street မွာတက္လာ ပါတယ္။ Pixar ရဲ႕၈၀ရာခိုင္ႏႈန္းကို ပိုင္ဆိုင္တဲ့ Steve ကေဒၚလာ ၁.၅ဘီလီယံထိ ခ်မ္းသာ သြားပါ ေတာ့တယ္။ အဲ့ပမာဏက ၁၉၈၀တုန္းက Apple မွာသူရွာေဖြ ခဲ့တဲ့ ပမာဏထက္ ငါးဆေလာက္ ပိုမ်ားပါတယ္။ Steve ဘက္က အေၿခအေန ေကာင္းေနေပမယ့္ Apple ကေတာ့ ေၿပာင္းၿပန္ပါ။ ၁၉၉၅မွာ Microsoft ရဲ႕ Windows 95 ထြက္လာခဲ့ၿပီး Macintosh ကိုအထိနာ ေစခဲ့ပါတယ္။ CEO အသစ္ Gil Amelio ေရာက္လာခဲ့ၿပီး မလိုအပ္တဲ့ အသံုးစရိတ္ေတြ ၿဖတ္ေတာက္ ပစ္ၿပီး OS အသစ္ကို ေရးမယ့္ အစား ရွိၿပီးသား တစ္ခုကို ၀ယ္ယူမယ္လို႔ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ ခ်လိုက္ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ NeXT ရဲ႕ OS ၿဖစ္တဲ့ NeXTSTEP ကိုေဒၚလာ $400 million နဲ႔၀ယ္ယူ လိုက္ၿပီး Steve လည္း Apple ကိုၿပန္ေရာက္ သြားပါ ေတာ့တယ္။
Steve ၿပန္ေရာက္ၿပီး ပထမ ေလးလပတ္မွာ Apple က $700 million အရႈံးေပၚ ခဲ့ၿပီးေနာက္ CEO Gil Amelio လည္းၿပဳတ္သြား ပါတယ္။ ဒီကာလေတြက Steve အတြက္ေတာ့ အင္မတန္ ခက္ခဲတဲ့ အခ်ိန္ေတြပါ။ Board အဖြဲ႔က ဒါရုိက္တာေတြကို ၿပန္လည္ ဖြဲ႔စည္း၊ အေရးၾကီးတဲ့ Steve Jobsဆံုးၿဖတ္ခ်က္ ေတြခ်ခဲ့ၿပီး Steve ကိုယ္တိုင္လည္း CEO ရာထူးကို ၿပန္ရခဲ့ ပါတယ္။ Mac OS X နဲ႔ The Digital Hub strategy ေၾကာင့္ Apple ကၿပန္ ဦးေမာ့ လာသလို retail stores ေတြကို ဖြင့္ဖို႔ ဆံုးၿဖတ္ခဲ့ တာကလည္း မွန္ကန္ခဲ့ၿပီး Apple ကလမ္းေၾကာင္းမွန္ ေပၚၿပန္တက္ လာပါၿပီ။ အဲ့ဒါက ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ပိုင္း ေလာက္မွာပါ။ ဒါ့အၿပင္ လူငယ္ပိုင္းက ရုပ္ရွင္ေတြ ဘက္က ေန MP3 သီခ်င္းေတြ ဘက္ကို အားသန္ လာတာကို သတိထား မိတဲ့ Steve ကသူ႔ကုမၸဏီ ဦးတည္ခ်က္ကို ရုပ္ရွင္ေတြ ဘက္ကေန ေတးဂီတ ဘက္ကို ေၿပာင္းလဲ လိုက္ၿပီး iTunes ေပၚေပါက္ လာပါတယ္။ ခက္တာက သူနဲ႔တြဲ သံုးမယ့္ player ေတြက အဆင္မေၿပ တာပါ။ ၂၀၀၁ခုႏွစ္ မတ္လမွာ Apple တံဆိပ္နဲ႔ MP3 player ကိုထုတ္ဖို႔ ဆံုးၿဖတ္ လိုက္ၿပီး ေအာက္တိုဘာ မွာေတာ့ ဒီခ်စ္စရာ အၿဖဴေရာင္ player ကိုမိတ္ဆက္ခဲ့ၿပီး '1,000 songs in your pocket' လို႔ေၾကြးေၾကာ္ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီပစၥည္း ေသးေသးေလးက ကုမၸဏီရဲ႕ အနာဂတ္ကို ေၿပာင္းလဲ ပစ္ႏိုင္မယ္လို႔ အဲ့အခ်ိန္က Steve အပါအ၀င္ ဘယ္သူမွ မထင္မွတ္ ထားခဲ့ပါဘူး။
ေရကန္ အသင့္၊ ၾကာအသင့္ လို႔ဆိုရမွာပါ။ အဲ့အခ်ိန္မွာ လူေတြက သီခ်င္း နားေထာင္ဖို႔ player ေကာင္းေကာင္း ေတာင့္တ ေနခ်ိန္မွာ iPod ထြက္လာခဲ့ၿပီး ေစ်းၾကီး ေပမယ့္လည္း လူေတြက အလုအယက္ အားေပး ၾကပါတယ္။ Apple ကလည္း သီခ်င္းေတြ ဘက္က အက်ိဳးအၿမတ္ ရႏိုင္မွန္း သိသြားတဲ့ အခါမွာ တရားနည္းလမ္း က်က် သီခ်င္းေတြ ေဒါင္းလုတ္ လုပ္ဖို႔ Label ေတြနဲ႔ ညွိႏိႈင္း ေဆြးေႏြးၿပီး iTunes Music Store ကိုဧၿပီ ၂၀၀၃မွာ စခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ iPod mini, iPod shuffle, iPod nano, iPod video ေတြဆက္ထုတ္ၿပီး 'iPod nation' ကိုတည္ေထာင္ ခဲ့ပါတယ္။ Apple ဘက္က ထုိးတက္ ခဲ့သလုိ Pixer ဘက္ကလည္း Disney နဲ႔ေပါင္းၿပီး A Bug's Life (1998), Toy Story 2 (1999), Monsters Inc. (2001) နဲ႔ Finding Nemo (2003) စတဲ့ ရုပ္ရွင္ေတြနဲ႔ ေအာင္ၿမင္မႈေတြ ဆက္တိုက္ ရလာပါတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ မရပ္တန္႔ သြားပါဘူး။ Steve ကိုယ္တိုင္ ေၿပာခဲ့ဖူးတဲ့ သူ Apple ကိုၿပန္လာရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းက Apple နဲ႔ကမာၻၾကီးကို ပိုေကာင္းတဲ့ ေနရာ ၿဖစ္ေအာင္ တည္ေဆာက္မယ္။ Apple မရွိလို႔ မၿဖစ္တဲ့ ကမာၻတစ္ခုလို႔ ဆိုသလိုပဲ သူေနာက္ထပ္ ေရြ႕လိုက္တဲ့ အကြက္က Touch Screen နည္းပညာ ဘက္ပါ။
Steve Jobs၂၀၀၇မွာေတာ့ iPod, ဖုန္းနဲ႔ အင္တာနက္ ကိုပစၥည္း တစ္ခုတည္းနဲ႔ သံုးလို႔ရမယ့္ iPhone ထြက္လာ ၿပီး Steve ရဲ႕ career မွာအေကာင္းဆံုးနဲ႔ အမွတ္တရ အရွိဆံုး ပစၥည္း တစ္ခု သာမက လူေတြရဲ႕ ဖုန္းယဥ္ေက်းမႈ၊ ဖုန္းေစ်းကြက္ ကိုပါ ေၿပာင္းလဲပစ္ ခဲ့ပါတယ္။ iPod တုန္းကလိုပဲ Steve ကဖုန္း၀န္ေဆာင္မႈ carrier ၿဖစ္တဲ့ AT&T ညွိၿပီး လုပ္ေဆာင္ ပါတယ္။ iPhone ကေစ်းၿမင့္ေပ မယ့္လည္း ေအာင္ၿမင္ၿပီး သားပါ။ ဒီေအာင္ၿမင္မႈမွာ iPhone App Store ရဲ႕အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈ ေတြပါ၀င္သလို developer ေတြကလည္း iPhone apps ေတြေရးလာ တာေတြ ေၾကာင့္လည္း တၿခား ကုမၸဏီေတြ လိုက္မမွီေအာင္ ေရွ႕က ေၿပးႏိုင္ ခဲ့တာပါ။ ၂၀၀၇ခုႏွစ္ မွာေတာ့ စေတာ့ တစ္ခုရဲ႕ တန္ဖိုးဟာ $199.99 အထိ ရွိခဲ့ျပီး $1.58 billion အထိ အက်ိဳးအျမတ္ ရရွိခဲ့ျပီး အေၾကြး ကင္းရွင္းတယ္ လို႔ကုမၸဏီက ခပ္ၾကြားၾကြားေလး ေျပာဆို ႏိုင္တဲ့ အထိ ၿဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ Apple ရဲ႕၀င္ေငြ တစ္၀က္ ေလာက္က iTunes နဲ႔ iPod ကလာတာ ျဖစ္ျပီး iPod အလံုးေပါင္း သန္း၂၀၀နဲ႔ သီခ်င္းေပါင္း ၆ကုေဋေလာက္ download ျပဳလုပ္ရာမွ ရရွိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုအခ်က္ ေတြေၾကာင့္ Fortune မဂၢဇင္းက ေပးတဲ့ နံပါတ္၁ ေနရာ ရခဲ့ပါတယ္။
Apple ဘက္က ေအာင္ၿမင္မႈ ထိပ္တန္း ေရာက္ခ်ိန္မွာ က်ဆင္း လာတာက Steve ရဲ႕က်န္းမာေရး အေၿခအေနပါ။ ၂၀၀၃ ေအာက္တုိဘာမွာ Steve ရဲ႕ပန္ကရိယမွာ အက်ိတ္ တည္ေနတာကို ေတြ႔ရွိခဲ့ ပါတယ္။ ခြဲစိတ္ ကုသလို႔ ရႏိုင္ေပ မယ့္လည္းSteve Jobs သူကကိုးလ ၾကာေအာင္ ကုဖို႔ ျငင္းေနခဲ့ျပီးွ ၂၀၀၄ ၾသဂုတ္လမွ Stanford Medical Center မွာခြဲစိတ္မႈ ခံယူခဲ့ တာပါ။ ေနာက္ငါးႏွစ္ လံုးလံုး က်န္းမာေနပံု ေပါက္ၿပီး ကင္ဆာကို ကုသ ေပ်ာက္ကင္း သြားခဲ့ၿပီလို႔ ထင္မွတ္ခဲ့ ၾကပါတယ္။ ၂၀၀၈ခုႏွစ္မွာ ပိန္ခ်ံဳးေနတဲ့ Steve ကိုၿမင္ေတာ့ အားလံုးက အံ့အားသင့္ သြားၾကပါတယ္။ Apple ကေၿခာက္လေလာက္ ခြင့္ယူခဲ့ၿပီး အသည္း အစားထိုး ကုသခဲ့ ပါတယ္။ ၂၀၀၉ ေႏြမွာ မၿပီးၿပတ္ ေသးတဲ့ iPad ပေရာဂ်က္ကို အေခ်ာသတ္ဖို႔ Apple ကိုစိတ္အား ထက္သန္စြာနဲ႔ ၿပန္လာခဲ့ ပါတယ္။ ၂၀၁၀မွာေတာ့ သူ႔ရဲ႕ ေနာက္ထပ္ ဂုဏ္ယူရမယ့္ iPad ထြက္ရွိ လာပါတယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ သူ႔က်န္းမာေရး အေၿခအေနက တက္လိုက္၊ က်လိုက္ အေၿခအေနပါ။ ဒါေပမယ့္ Apple ရဲ႕တကယ့္ အေရးၾကီး ပြဲႏွစ္ပြဲ ၿဖစ္တဲ့ iPad2 နဲ႔ iCloud မိတ္ဆက္ပြဲ ေတြကို ၿပဳလုပ္ခဲ့ ပါေသးတယ္။
Steve ကသူ႔က်န္းမာေရး အေၿခအေနကို သူသိၿပီး Apple ကိုသူမရွိလည္း ပံုမပ်က္ ဆက္သြား ႏိုင္ေအာင္ ၾကိဳတင္ စီမံခဲ့ ပါတယ္။ 'Apple University' တည္ေထာင္ ခဲ့သလို သူရဲ႕ ေနာက္ဆက္ခံသူ Tim Cook ကိုလည္း Board အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ သေဘာ တူညီမႈယူ ေရြးခ်ယ္ ခဲ့ပါတယ္။ Steve ကိုလူၿမင္ကြင္းမွာ ေနာက္ဆံုး ေတြ႔ခဲ့ရတာက ၂၀၁၁ဇြန္မွာပါ။ က်ဆင္းလာတဲ့ က်န္းမာေရး အေၿခအေနေၾကာင့္ ၾသဂုတ္၂၄မွာ Apple CEO အၿဖစ္က အနားယူ ခဲ့ပါတယ္။ အလုပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စီမံခဲ့သလို သူ႔ကိုယ္ပိုင္ ဘ၀ အတြက္လည္း အစီအစဥ္ေတြ ထားရွိခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ာနယ္လစ္ Walter Isaacson နဲ႔သူ႔ရဲ႕ ပထမဆံုး ကိုယ္ေရးစာအုပ္ အတြက္ အင္တာဗ်ဴး ခံခဲ့ပါတယ္။ မိသားစုန႔ဲ ခရီးထြက္ဖို႔ သေဘာၤ တစ္စီးကို ကိုယ္တိုင္ ဒီဇိုင္းဆြဲ တည္ေဆာက္ခဲ့ ေပမယ့္လည္း ေသၿခင္းတရားက လက္ဦးသြား ပါတယ္။ ေအာက္တိုဘာလ ၄ရက္မွာ Apple ရဲ႕ iPhone 4S မိတ္ဆက္ပြဲကို ကုတင္ေပၚက ၾကည့္ခဲ့ၿပီး ေနာက္တစ္ရက္ ၂၀၁၁ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၅ရက္ေန႔ မွာေတာ့ Steve Job ကမိသားစု၀င္ေတြ ၀န္းရံလ်က္ Palo Alto ကေနအိမ္မွာ ေအးခ်မ္းစြာ ကြယ္လြန္ သြားခဲ့ပါတယ္။ ဆယ္စုႏွစ္ တစ္ခုစာ ကင္ဆာေရာဂါကို ရင္ဆိုင္ခဲ့ ရၿပီး ကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာ အသက္ ၅၆ႏွစ္သာ ရွိပါေသးတယ္။
Apple က Steve Jobs ကြယ္လြန္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ခဲ့ၿပီး သူ႔ website မွာ Steve ဓာတ္ပံုနဲ႔ "Steve Jobs 1955-2011" လို႔ေရးသား ခဲ့ပါတယ္။ CEO Tim Cook က Apple အေနနဲ႔ အရာရာကို ၾကိဳတင္ ေတြးၿမင္ ႏုိင္တဲ့ ပါရမီရွင္ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦး ဆံုးရံႈးခဲ့ ရသလို ကမာၻၾကီး အေနနဲ႔ အံ့ၾသဖုိ႔ အေကာင္းဆံုး လူသား တစ္ဦး ဆံုးရံႈးခဲ့ ရပါတယ္။ သူမရွိေတာ့ ေပမယ့္ သူရဲ႕ ၀ိညာဥ္က Apple နဲ႔အတူ ရွိေနဦး မွာပါလို႔ ရည္ညႊန္း ခဲ့ပါတယ္။ Fortune Magazine ကသူ႔ကို CEO of the decade အၿဖစ္ သတ္မွတ္ ေပးခဲ့သလို သူ႔ေမြးရပ္ေၿမ California က California Hall of Fame မွာသူ႔ကို ထည့္သြင္း ထားခဲ့တာေတြ အပါအ၀င္ ဂုဏ္ၿပဳခံ ဆုေတြ အမ်ားၾကီး ခ်ီးၿမွင့္ခံ ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါတင္မက ေတးဂီတ ပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူလုပ္ခဲ့တဲ့ အေၿပာင္းအလဲ ေတြကို ဂုဏ္ၿပဳတဲ့ အေနနဲ႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ Grammy Trustees Award ကိုခ်ီးၿမွင့္ ခံခဲ့ရပါတယ္။ Disney ရဲ႕ John Carter ဇာတ္ကားနဲ႔ Pixer ရဲ႕ Brave ဇာတ္ကား ေတြက သူ႔ကို ရည္ညႊန္းတဲ့ ရုပ္ရွင္ ေတြၿဖစ္ၿပီး Walter Isaacson ေရးသား ခဲ့တဲ့ သူ႔ရဲ႕ ဘ၀အေၾကာင္း စာအုပ္ Steve Jobs က၂၀၁၁မွာ ထြက္ရွိခဲ့ ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment