" Potential Leader "

အလားအလာရိွတဲ့ ေခါင္းေဆာင္း

လက္ရွိအဖြဲ႔အစည္းမွာ Middle level manager အၿဖစ္ အလုပ္လုပ္ခဲ့တဲ့ ဒီတစ္ႏွစ္ခြဲကာလအတြင္း အၾကီးမားဆံုးအခက္အခဲက ဘာလဲဆုိရင္ Front line manager ေတြကို ဘယ္လိုမ်ိဳး စြမ္းေဆာင္ရည္ၿမွင့္ေပးရမလဲ ဆုိတာပါပဲ။ သူတုိ႔ ေတာ္ရင္ေတာ္သေလာက္ လုပ္ငန္းေတြ သိသိသာသာ ေအာင္ၿမင္လာတတ္ၾကတာမုိ႔ အင္မတန္အေရးၾကီးတဲ့ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုလည္း ၿဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လုိ ေဒသေလးတစ္ခုေလာက္ တာ၀န္ယူရသူေတာင္ ဒီေလာက္ဆုိရင္ တစ္ႏုိင္ငံလံုးကို ဦးေဆာင္ရသူဆုိ ဘယ္လိုမ်ားေနမလဲ။ တကယ္ေတာ္တဲ့ မန္ေနဂ်ာတစ္ေယာက္ကို ေတြ႔ၿပီဆုိ လုပ္ငန္းရွင္ေတြဟာ လက္လြတ္မခံႏုိင္ၾကလို႔ လစာေကာင္းေကာင္းေပးဖု႔ိ လက္မတြန္႔ၾကဘူး ဆိုၿပီး လုပ္ငန္းရွင္တစ္ေယာက္ ေရးဖူးတာေလး သြားသတိရမိပါတယ္။
ခုလို ႏုိင္ငံၿခားရင္းႏွီးၿမွပ္ႏွံမႈေတြ ပို၀င္လာေတာ့မယ္၊ အလုပ္အကုိင္အခြင့္အလမ္းေတြ ပိုမ်ားလာေတာ့မယ့္ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာဆုိ ကုိယ့္မွာသာ ေခါင္းေဆာင္မႈအေတြ႔အၾကံဳနဲ႔ အရည္အခ်င္းေတြ ေကာင္းေကာင္းရွိထားရင္ သူမ်ားထက္ ေခါင္းတစ္လံုးသာေနမွာ အမွန္ပါပဲ။
ဒါၿဖင့္ အလားအလာရွိတဲ့ေခါင္းေဆာင္ (Potential Leader) တစ္ေယာက္မွာ ဘယ္လိုအရည္အေသြးေတြ ရွိေနဖုိ႔ လိုမလဲ



၁။ ကိုယ္က်င့္သိကၡာ (Character)
ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ရဲ႔ အေရးၾကီးဆံုးအရည္အေသြးလုိ႔ ေၿပာရပါမယ္။ အက်င့္စာရိတၱလို႔ ဘာသာၿပန္လိုက္ရင္ ေငြေၾကးအရႈပ္အရွင္းကင္းတာေလာက္ ထင္သြားမွာစိုးလို႔၊ ကုိယ္က်င့္သိကၡာ လို႔ ေရးလိုက္တာပါ။ ရုိးသားတာ၊ ေၿဖာင့္မတ္တာ၊ ရပ္တည္ခ်က္ခုိင္မာတာ၊ အေၿပာနဲ႔အလုပ္ညီတာ၊ ကုိယ့္ကိုကုိယ္ထိန္းသိမ္းႏုိင္စြမ္းရွိတာ၊ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ ပီသတာ၊ က်င့္၀တ္ကို ေလးစားတာ၊ ဒါေတြအကုန္လံုး အၾကံဳး၀င္ပါတယ္။
မတတ္တာ သင္ေပးလို႔ရပါတယ္။ ကိုယ္က်င့္တရား မေကာင္းတာက ၿပင္ဖု႔ိခက္ပါတယ္။ အဲဒီလိုလူမ်ိဳးဟာ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုလံုးအတြက္ တကယ့္အားနည္းခ်က္ ၿဖစ္လာႏုိင္ပါတယ္။
လူတစ္ေယာက္ တတ္မတတ္၊ သိမသိကို အလြယ္တကူ အကဲၿဖတ္လို႔ ရေပမဲ့ ကိုယ္က်င့္သိကၡာကို သိႏုိင္ဖို႔က် မလြယ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒီအခ်က္ေတြနဲ႔ေတာ့ ခန္႔မွန္းၾကည္႔လို႔ ရပါတယ္။
-အေၿခအေနတစ္ခု၊ အထူးသၿဖင့္ အမွားတစ္ခု၊ ရံႈးနိမ့္မႈတစ္ခုကို တာ၀န္ယူတတ္သူလား၊
-ေပးထားတဲ့ ကတိေတြ တည္တတ္သလား၊
-ယူထားတဲ့ တာ၀န္ေတြ ေလးစားတတ္သလား၊
-လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရးအေၿခအေန ဘယ္လိုရွိလဲ၊ သူမ်ားကိုလုပ္ခုိင္းၿပီး နာမည္ေကာင္း၀င္ယူတတ္သူမ်ိဳးလား၊ ကုိယ့္ထက္ၿမင့္သူဆုိ ဖားတတ္သေလာက္ နိမ့္တဲ့သူဆုိ ႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံတတ္တဲ့သူမ်ိဳးလား။
ဒီလိုအခ်က္ေတြက တိတိက်က် မဟုတ္ေတာင္ လူတစ္ေယာက္ရဲ႔ ကုိယ့္က်င့္သိကၡာကို အထုိက္အေလ်ာက္ေတာ့ ေၿပာၿပေပးႏုိင္ပါတယ္။
၂။ လႊမ္းမိုးႏုိင္မႈ (Influence)
ေခါင္းေဆာင္မွန္ရင္ ရွိကုိရွိထားရမဲ့ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ရွိပါတယ္။
၁) သူ ဘယ္သြားခ်င္တယ္ဆုိတာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိထားရမယ္
၂) အဲဒီကိုေရာက္ဖုိ႔ သူနဲ႔အတူ လိုက္မဲ့သူေတြကို လႊမ္းမိုးႏုိင္စြမ္း ရွိရမယ္။
လႊမ္းမိုးႏုိင္တယ္ဆုိတာမွာလည္း Positional power ဆုိတဲ့ ရာထူးအရ၊ လုပ္ပုိင္ခြင့္အရ လႊမ္းမိုးႏုိင္တာမ်ိဳးထက္ Personal power လို႔ ဆုိရမဲ့ အရည္အခ်င္းနဲ႔ စိတ္ဓါတ္ပိုင္းေၾကာင့္ လႊမ္းမုိးႏုိင္တာမ်ိဳးက ပိုအေရးၾကီးပါတယ္။
၃။ အေကာင္းၿမင္စိတ္ (Positive attitude)
လူတစ္ေယာက္ရဲ႔ ေအာင္ၿမင္မႈနဲ႔ က်ရံႈးမႈကို အဓိကအဆံုးအၿဖတ္ေပးတာ အဲဒီစိတ္ပါပဲ။ အဆုိးၿမင္တတ္သူဟာ အခြင့္အလမ္းတုိင္းကို စိန္ေခၚမႈလို႔ၿမင္တယ္၊ အေကာင္းၿမင္တတ္သူက စိန္ေခၚမႈတုိင္း၊ အခက္အခဲတုိင္းကို အခြင့္အလမ္းလို႔ၿမင္တယ္။ အဆုိးၿမင္တတ္သူက ရံႈးနိမ့္မႈတစ္ခုကုိ စိတ္ပ်က္တယ္၊ ေဒါသထြက္တယ္။ အေကာင္းၿမင္တတ္သူကေတာ့ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ရင္ဆုိင္တယ္၊ အမွားကေန သင္ခန္းစာယူတယ္၊ ၿပီးေတာ့ ေရွ႔ဆက္တယ္။ အဲဒီအေကာင္းၿမင္တတ္တဲ့စိတ္ဟာ လူမႈဆက္ဆံေရးေကာင္းဖုိ႔အတြက္လည္း မၿဖစ္မေန လိုအပ္ပါတယ္။
၄။ လူမႈေရးစြမ္းရည္ (Excellent people skill)
လူေတြကို ဘယ္ေလာက္လံႈ႔ေဆာ္ႏုိင္တယ္၊ နားလည္ေပးႏုိင္တယ္၊ သူတို႔ရဲ႔ အေကာင္းဆံုးစြမ္းေဆာင္ရည္ကုိ ဘယ္ေလာက္ထိ ထုတ္ယူႏုိင္တယ္ဆိုတဲ့ အရည္အေသြးေတြ ၿဖစ္ပါတယ္။ လူေတြဟာ အရည္အခ်င္းရွိတဲ့သူတစ္ေယာက္ကို ေတြ႔ရင္ ေလးစားၾကတယ္ဆုိေပမဲ့ ကုိယ့္ရဲ႔ေခါင္းေဆာင္အေနနဲ႔ေတာ့ မသတ္မွတ္ၾကပါဘူး။ People skill ၿမင့္သူမ်ားေနာက္ကိုသာ ယံုယံုၾကည္ၾကည္ လိုက္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ကမာၻေက်ာ္သူေဌးၾကီး Andrew Carnegie က Charles Schwab ဆုိသူကုိ သူ႔ကုမၸဏီမွာ လစာေငြေၿမာက္ၿမားစြာ ေပးၿပီး ခန္႔အပ္ထားခဲ့တာဟာ သူ႔မွာရွိေနတဲ့ အဲဒီစြမ္းေဆာင္ရည္ကုိ လိုခ်င္တာေၾကာင့္ပါ။
၅။ ကုိယ့္အစြမ္းအစကုိယ္ သိရွိၿခင္း (Evident gift)
ေလာကမွာ ေတာ္တဲ့သူနဲ႔ ညံ႔တဲ့သူ ရယ္လုိ႔ မရွိပါဘူး။ ဘုရားသခင္ လက္ေဆာင္ထည္႔ေပးလိုက္တဲ့ အရည္အေသြးေတြကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိၿပီးတဲ့သူနဲ႔ မေတြ႔ရွိေသးတဲ့သူပဲ ရွိပါတယ္တဲ့။
ဒါေၾကာင့္ ဘ၀မွာ တစ္စံုတစ္ေယာက္ၿဖစ္လာခ်င္ပါတယ္ ဆုိတဲ့သူေတြကို (၄)မ်ိဳးခြဲလို႔ရပါတယ္။
Never be - သူစိတ္၀င္စားရာ၊ အားသန္ရာနဲ႔ လုပ္ေနရတဲ့အလုုပ္နဲ႔ ကိုက္ညီမႈမရွိတာေၾကာင့္ ဒီအလုပ္မွာ ဘယ္လိုမွ မေအာင္ၿမင္ႏုိင္တဲ့သူ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားသခင္ထည္႔ေပးလိုက္တဲ့ အရည္အခ်င္းကို ရွာမေတြ႔ေသးတဲ့သူမ်ိဳးေပါ့။
Could be - သူကေတာ့ သူမ်ားထက္သာတဲ့ အားသာခ်က္ရွိတယ္ဆုိေပမဲ့ စည္းကမ္းပုိင္း အားနည္းမႈေၾကာင့္ ၿဖစ္သင့္သေလာက္ ၿဖစ္မလာေသးတဲ့သူမ်ိဳး ၿဖစ္ပါတယ္။
Should be - သူကေတာ့ ပင္ကိုယ္ပါရမီ ပါေပမဲ့ လံုေလာက္တဲ့သင္ယူမႈ မရေသးတဲ့သူ ၿဖစ္ပါတယ္။
Must be - သူကေတာ့ ရွိထားရမဲ့ အသိ၊ အတတ္၊ ခံယူခ်က္ေတြ ေကာင္းေကာင္းရွိထားၿပီးၿဖစ္လုိ႔ လုပ္ၿပဖို႔အခြင့္အေရးသာ လိုေနေတာ့တဲ့သူမ်ိဳး ၿဖစ္ပါတယ္။ အလားအလာရွိတဲ့ေခါင္းေဆာင္ ဆုိတာ ဒီလိုလူမ်ိဳးကို ေခၚတာၿဖစ္ပါတယ္။
၆။ လံုေလာက္တဲ့ အေတြ႔အၾကံဳနဲ႔ သင္ခန္းစာယူမႈ (Proven track record)
အလုပ္အေတြ႔အၾကံဳ ဘယ္ေလာက္လဲဆုိ ဘယ္ႏွႏွစ္ရွိၿပီဆုိတာမ်ိဳး ေၿပာတတ္ၾကေပမဲ့ တိတိက်က် ဘာအခက္အခဲေတြ ၾကံဳဖူးလဲ၊ ဘယ္လုိေတြ ေက်ာ္လႊားခဲ့ဖူးလဲ ေမးရင္ေတာ့ မေၿဖႏုိင္ၾကေတာ့ပါဘူး။ ဘာလို႔ဆုိေတာ့ အခက္အခဲေတြကို ေရွာင္ခဲ့၊ ပုန္းခဲ့ၾကတယ္။ မလြဲမေသြဆုိလည္း ၾကံဳေနတုန္းခဏပဲ၊ ဘာသင္ခန္းစာမွ မယူလိုက္ၾကဘူး၊
ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းၿဖစ္မယ့္သူကေတာ့ အခက္အခဲကို မေၾကာက္ဘူး၊ ရင္ဆုိင္တယ္၊ ေက်ာ္လႊားတယ္၊ သင္ခန္းစာယူတယ္၊ ထပ္ကာထပ္ကာ မွားေနတယ္ဆုိတာ မရွိဘူး။ သူတုိ႔ရဲ႔စြမ္းေဆာင္ရည္ကို မွတ္ေက်ာက္တင္ခံၿပီးေၾကာင္း ရာဇ၀င္ေတြ သူတို႔မွာ ရွိေနတတ္ၾကတယ္။
၇။ ယံုၾကည္မႈ (Confidence)
သူတုိ႔ေတြဟာ ဘယ္ေလာက္ဆိုးတ့ဲ့ အေၿခအေနမ်ိဳးမွာပဲၿဖစ္ၿဖစ္ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ရင္ဆုိင္ႏုိင္စြမ္း ရွိၾကတယ္။ ေအာင္ကိုေအာင္ၿမင္ရမယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ထားၾကတယ္။ မိမိကိုယ္မိမိယံုၾကည္မႈ မရွိတဲ့သူေနာက္ကို ဘယ္သူကမွ မလိုက္ခ်င္ပါဘူး။ က်ိန္းေသရံႈးမယ့္ တုိက္ပြဲကို အႏုိင္တုိက္ခဲ့သူေတြ၊ မၿဖစ္ႏုိင္တဲ့ ေအာင္ပြဲတစ္ခုကို ရယူႏုိင္ခဲ့သူေတြအားလံုးဟာ ကိုယ့္ကိုကုိယ္ယံုၾကည္မႈရွိတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြကသာ ပံုေဖာ္ခဲ့တာခ်ည္းပါပဲ။
၈။ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းႏုိင္မႈ (Self-discipline)
ေအာင္ၿမင္မႈဆုိတာ မေတာ္တဆ တုိက္ဆုိင္ၿပီး ရလာတယ္ဆုိတာ မရွိပါဘူး။ စစ္မွန္တဲ့ ေအာင္ၿမင္မႈတုိင္းဟာ စနစ္တက် တည္ေဆာက္ယူရပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ မၿဖစ္မေနလိုလာတာက မိမိကုိယ္မိမိ ထိန္းသိမ္းႏုိင္စြမ္းရွိဖုိ႔၊ စည္းကမ္းရွိဖို႔ပါပဲ။ မိမိရဲ႔ခံစားခ်က္ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ရမယ္။ တခုခုကုိ ေလ့လာေနခ်ိန္မွာ ေပ်ာ္ခ်င္ပါးခ်င္စိတ္ေတြကို ခ်ဳပ္တည္းႏုိင္ရမယ္၊ အခ်ိန္ကို အက်ိဳးရွိရွိ အသံုးခ်ႏုိင္ရမယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ေရာက္တဲ့အခါ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ ပီသရမယ္။ အဲဒီလို ထိန္းသိမ္းႏုိင္စြမ္း မရွိတဲ့သူ၊ စိတ္အလိုလိုက္တတ္သူဟာ ဘ၀မွာ ေအာင္ၿမင္လည္း ခဏပါပဲ။
၉။ လူမႈဆက္ဆံေရးစြမ္းရည္ (Effective communication skill)
ဒီအရည္အေသြးမရွိဘဲ ေခါင္းေဆာင္ၿဖစ္ဖို႔ အင္မတန္ခဲယဥ္းပါတယ္။ ကုိယ္လုပ္ခ်င္တဲ့ကိစၥေတြ၊ ၿဖစ္ခ်င္တဲ့ေအာင္ၿမင္မႈေတြအေၾကာင္းကို ေနာက္လုိက္ေတြ သေဘာေပါက္ေအာင္ ေၿပာၿပေပးႏုိင္ရမယ္၊ သူတုိ႔စိတ္ဓါတ္ကို အေကာင္းဆံုး လံႈ႔ေဆာ္ေပးႏုိင္ရမယ္။ ေနာက္ၿပီး ေနာက္လုိက္ေတြရဲ႔အၿမင္၊ အခက္အခဲနဲ႔ ခံစားခ်က္ေတြကိုလည္း နားေထာင္ေပးႏုိင္ရမယ္။
၁၀။ လက္ရွိအေၿခအေနေပၚ ေက်နပ္မေနၿခင္း(Discontent with status quo)
ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းေတြဟာ လက္ရွိစြမ္းေဆာင္ရည္အေပၚမွာ ေက်နပ္ေနတာထက္ ဒီထက္ ဒီထက္ ပိုေကာင္းေအာင္ ငါတုိ႔လုပ္ႏုိင္ေသးတယ္လို႔ ခံယူထားၾကသူမ်ား ၿဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္အလုပ္မွာ အေကာင္းဆံုး စီမံခန္႔ခြဲႏုိင္တဲ့ မန္ေနဂ်ာေကာင္းေတြ ရွားပါးလွပါတယ္။ အနာဂတ္အၿမင္ရွိၿပီး ကိုယ့္ကိုကိုယ္ယံုၾကည္မႈအၿပည္႔နဲ႔ risk ယူရဲ၊ စိန္ေခၚရဲ၊ ေရွ႔ဆက္ရဲတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ိဳးကေတာ့ ပိုလို႔ေတာင္ ရွားပါေသးတယ္။
အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ အနာဂတ္ေခါင္းေဆာင္အၿဖစ္ ဘယ္သူေတြကို ေရြးရမလဲဆိုရင္ ခုေၿပာခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအေပၚ အေၿခခံၿပီး ေရြးခ်ယ္ၾကမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအရည္အခ်င္းေတြဟာ အနာဂတ္မွာ ေခါင္းေဆာင္ၿဖစ္ခ်င္သူတုိင္း ၿပင္ဆင္ထားရမယ့္ အရာေတြဆုိလည္း မမွားပါဘူး။

From : Min Yar Pyae
Source : ေဒါက္တာၿဖိဳးသီဟ
(မွတ္ခ်က္ - John C. Maxwell ၏ Equipping စာအုပ္ထဲမွ အခ်က္အလက္မ်ားကို အဓိကထားၿပီး ဘာသာၿပန္ေရးသားထားၿခင္း ၿဖစ္ပါသည္)