Tuesday, August 5, 2014

ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ဆိုတာ--


ကၽြန္ေတာ္ဟာ ၀ယ္ၿပီးခါစ Levi's ကိုဆြဲၿပီး Shopping Mall ထဲကထြက္လာတယ္..။ အေပါက္၀မွာ
သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ကို ေစာင့္ေနတုန္း professional သူေတာင္းစားတစ္ေယာက္ 
ကၽြန္ေတာ့္ကို ေတြ႔သြားတယ္.။ ကၽြန္ေတာ့္ေရွ႔မွာ လာရပ္တယ္..။
"ညီေလးရယ္.....သနားပါကြယ္..။ နည္းနည္းေလာက္ သနားခဲ့ပါ" ကၽြန္ေတာ္လည္း ပ်င္းပ်င္းနဲ႔ 
အိပ္ကပ္ထဲက အေၾကြေစ့တစ္ေစ့ ထုတ္ေပးလိုက္တယ္.။ ၿပီးေတာ့ သူနဲ႔ 
စကားေျပာျဖစ္သြားတယ္.။အဲဒီသူေတာင္းစားက အရမ္းစကားေျပာလို႔ေကာင္းတယ္.။ 
".........ကၽြန္ေတာ္က ဒီဘက္တစ္ေၾကာမွာပဲ ေတာင္းျဖစ္တယ္.။ သိလား။ ခင္ဗ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ 
အေစာတည္းက ေတြ႔တယ္။ ဒီShopping Mall မွာ Levi's ၀ယ္တည္းက ပိုက္ဆံမႏွေမ်ာဘူးဆိုတာ 
ကၽြန္ေတာ္သိတယ္..............."
ကၽြန္ေတာ္ အရမ္းအံ့ၾသသြားၿပီး ေျပာမိတယ္..."ခင္ဗ်ား နားလည္တာ မ်ားသားပဲ.."
"သူေတာင္းစား လုပ္တယ္ဆိုတာလဲ၊ သိပၸံနည္းက် လုပ္ရတယ္ဗ်"လို႔သူကေျပာတယ္..။
ကၽြန္ေတာ္ေၾကာင္သြားတယ္...။ စိတ္၀င္စားသြားၿပီး သူ႔ကို "ဘယ္လို သိပၸံနည္းက်လဲဗ်၊ 
လုပ္စမ္းပါဦး"လို႔ ေမးလိုက္တယ္..။
သူက "ကၽြန္ေတာ့္မွာ တစ္ျခား သူေတာင္းစားနဲ႔ မတူတဲ့အခ်က္ ဘာေတြရွိလဲ ခင္ဗ်ား အရင္ ၾကည့္ပါဦး" 
လို႔ျပန္ေျပာတယ္.။
ကၽြန္ေတာ္ သူ႔ကို ေစ့ေစ့စပ္စပ္ အကဲခတ္လိုက္တယ္.။ ဆံပင္ေတြ ရွဳပ္ပြေနတယ္၊ 
အကႌ်အ၀တ္အစားေတြ 
စုတ္ျပတ္ေနတယ္.။ အရမ္းပိန္တယ္..။ ဒါေပမယ့္ ေပေရမေနဘူး.။
သူကကၽြန္ေတာ့္အေတြးေတြကို စကားသံနဲ႔ ျဖတ္လိုက္တယ္..။ "လူေတြက သူေတာင္းစားဆို 
ရြံၾကတယ္ဗ်၊ 
ဒါေပမယ့္ ခင္ဗ်ားကၽြန္ေတာ့္ကို မရြံဘူးဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာရဲတယ္..။ အဲဒါက ကၽြန္ေတာ္ 
တစ္ျခားသူေတာင္းစားေတြနဲ႔ မတူတဲ့အခ်က္ပဲ..။"
ကၽြန္ေတာ္ ေခါင္းၿငိမ့္၀န္ခံလိုက္တယ္.။ အဟုတ္ကို ရြံစရာမေကာင္းပါဘူး..။ မဟုတ္ရင္ ကၽြန္ေတာ္ 
ဘယ္လုိလုပ္ သူေတာင္းစား တစ္ေယာက္နဲ႔ စကားလက္ဆံုက်ေနပါ့မလဲ..။
" ကၽြန္ေတာ္ SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats) ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာနည္းကို 
နားလည္တယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ ၿပိဳင္ဘက္ေတြၾကားမွာ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ strength ဟာ 
ရြံစရာေကာင္းမေနတာပါ။ Opportunities နဲ႔ Threats ကေတာ့ အျပင္က အေျခအေနေတြပါ။ ဒီၿမိဳ႔မွာ 
လူဦးေရမ်ားတာတို႔၊ ၿမိဳ႔ရဲ႔ အဂၤါရပ္ကို ျမွင့္တင္မွာတို႔ေပါ့ဗ်ာ"
"ကၽြန္ေတာ္ အေသးစိတ္တြက္ခ်က္ဖူးတယ္ဗ်။ ဒီေနရာမွာ တစ္ေန႔ကို 
လူဦးေရ ေသာင္းဂဏာန္းေလာက္ ျဖတ္သန္းသြားလာေနတာ.။ ဆင္းရဲတဲ့သူေတြမ်ားတယ္။
ဒါေပမယ့္ ပိုက္ဆံခ်မ္းသာတဲ့သူေတြ ပိုမ်ားတာေပါ့ဗ်ာ.. သီအိုရီအရ ေျပာရရင္ အကယ္၍ ကၽြန္ေတာ္ဟာ 
တစ္ရက္ကို လူ၁ေယာက္ဆီက တစ္က်ပ္ပဲေတာင္းဦးေတာ့၊ ၁လကို သံုးသိန္းေလာက္၀င္ႏိုင္တယ္..။ 
ဒါေပမယ့္ လူတိုင္းက ေပးမွာမဟုတ္ဘူးေလ၊ ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္လည္းတစ္ေန႔တည္းနဲ႔ 
လူအဲေလာက္အမ်ားႀကီးဆီက ေတာင္းဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး.။ အဲဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္
ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာရတယ္၊ ဘယ္ဟာေတြကေတာ့ target customer၊ ဘယ္ဟာေတြကေတာ့ potential 
customers ဆိုတာေပါ့ဗ်ာ"
သူက တံေတြးမ်ိဳၿပီး ဆက္ေျပာျပန္တယ္.."ဒီဘက္ပိုင္းမွာ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ target customers က 
စုစုေပါင္း ျဖတ္သန္းသြားလာေနတဲ့လူအေရအတြက္ရဲ့ ၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းေပါ့..၊ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေျခက 
၇၀%ရွိတယ္..။ potential customers က ၂၀% ရွိတယ္၊ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေခ်က ၅၀%၊ က်န္တဲ့ 
၅၀%ကေတာ့ကၽြန္ေတာ္ လက္ေလွ်ာ့ဖို႔ ေရြးခ်ယ္လိုက္တယ္.။ ကၽြန္ေတာ့္မွာ သူတို႔နဲ႔ ကံစမ္းေနဖို႔ 
အခ်ိန္မေလာက္လို႔""အဲဒါဆို ခင္ဗ်ားရဲ့ customer ကုိ ခင္ဗ်ား ဘယ္လို သတ္မွတ္လဲ" 
ကၽြန္ေတာ္ ေမးလိုက္မိတယ္..။
"အရင္ဆံုး target customer ကို ေျပာျပမယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔လို လူငယ္ေတြေပါ့၊ ၀င္ေငြရွိတယ္.။ 
ရက္ေရာတယ္။ ဒါ့အျပင္ စံုေတြေရာပဲ။ သူတို႔က တစ္ဖက္သားေရွ႔မွာ မ်က္ႏွာပ်က္မခံခ်င္လို႔၊ 
ရက္ရက္ေရာေရာ ေပးတတ္ၾကတယ္၊ ဒုတိယအေနနဲ႔က တစ္ေယာက္တည္းျဖစ္ေနတဲ့
မိန္းမလွေလးေတြကို ကၽြန္ေတာ္က potential customer လို႔ သတ္မွတ္ထားတယ္..။ သူတို႔က 
ရွဳပ္ရွဳပ္ယွက္ယွက္ေတြေၾကာက္တတ္ၾကေတာ့၊ အမ်ားအားျဖင့္ ေပးတတ္ၾကတယ္။ အဲဒီ 
လူအုပ္စု၂မ်ိဳးလံုးကို အသက္ ၂၀ကေန ၃၀ၾကားကို ထားတယ္.။ သိပ္အသက္ငယ္ရင္လည္း 
၀င္ေငြသိပ္မရွိတတ္ၾကဘူးေလ။ အသက္အရမ္းႀကီးရင္လည္း 
အိမ္ေထာင္က်ၿပီးေလာက္ၿပီ။ ေငြေရးေၾကးေရး မိန္းမက ထိန္းခ်ဳပ္ေနၿပီ။ အဲလို လူေတြက 
ဘာမွ ေမွ်ာ္မွန္းစရာ သိပ္မရွိဘူး"
"အဲဒါဆို ခင္ဗ်ားတစ္ေန႔ကို ဘယ္ေလာက္ေလာက္ ရတတ္သလဲ"ကၽြန္ေတာ္ ေမးလိုက္တယ္.။
"Monday to Friday ကေတာ့ နည္းနည္း ပါးတယ္ဗ်၊ ေဒၚလာ၂၀၀ေလာက္ေတာ့ ရတာေပါ့..။ စေန၊ 
တနဂၤေႏြဆိုရင္ ေလးငါးရာေလာက္ေတာ့ ရတာေပါ့ဗ်ာ"
"အဲေလာက္ေတာင္ မ်ားမ်ား ရလား"
ကၽြန္ေတာ္နည္းနည္း သံသယရွိေနတာ ေတြ႔ေတာ့ သူက ကၽြန္ေတာ့ကို တြက္ျပတယ္..။"ခင္ဗ်ားတို႔လိုပဲ 
ကၽြန္ေတာ္လည္း ၁ရက္ကို ၈နာရီ အလုပ္လုပ္တယ္ဗ်ာ။ မနက္ ၁၁နာရီကေန ည ရနာရီထိ၊ 
စေန၊တနဂၤေႏြလည္း မနားဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ တခါေတာင္းတဲ့ ၾကာခ်ိန္က ၅မိနစ္ေပါ့။ လမ္းေလွ်ာက္ၿပီး 
ပစ္မွတ္ရွာတဲ့ အခ်ိန္ေတြကို ႏႈတ္လိုက္ရင္၊ အၾကမ္းအားျဖင့္ ၁မိနစ္ကို ၁ေယာက္၊ေဒၚလာ ၁က်ပ္ႏႈန္းနဲ႔ရတယ္။ 
၈နာရီဆိုေတာ့ေဒၚလာ ၄၈၀ ရတာေပါ့။ ၿပီးေတာ့မွ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေျခ ၆၀% (၅၀%+၇၀%)/၂ 
နဲ႔ ေျမႇာက္လိုက္ရင္ ၊ ၃၀၀ နီးပါးေလာက္ရတာေပါ့။ customer ကို အၿမီးဆြဲၿပီး 
တစ္လမ္းလံုး ေလွ်ာက္လိုက္ေနလို႔ လံုး၀မျဖစ္ဘူး၊ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သူသာ ေပးခ်င္ရင္ 
အေစာတည္းက ေပးၿပီးေနၿပီေလ။ အဲဒါေၾကာင့္ ဇြတ္လိုက္ေနလည္း ေအာင္ျမင္ခ်င္မွ ေအာင္ျမင္မွာကိုး။ 
အဲဒါေၾကာင့္ အကန္႔အသတ္ရွိတဲ့ အခ်ိန္ေတြကို မေပးခ်င္တဲ့ customer ဆီမွာ 
မျဖဳန္းပစ္ရဘူး။ ေနာက္တစ္ေယာက္ ရွာတာကမွ ဟုတ္ေသးတယ္။"
ေကာင္းလွခ်ည္လား။ ဒီသူေတာင္းစားမေခဘူးပဲ။ ရုပ္နဲ႔ေတာင္မလိုက္ဘူး။
ေျပာတဲ့စကားေတြက ၀ါရင့္ Marketing Supervisor လားက်ေနတာပဲ..။
"ခင္ဗ်ား ဆက္ေျပာပါ။" ကၽြန္ေတာ္ ပိုစိတ္၀င္စားလာတယ္..။ ဒီေန႔ေတာ့ ပညာေတြရၿပီ..။
"တစ္ခ်ိဳ႕က သူေတာင္းစားဟာ ကံကိုမွီၿပီး စားရတယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ အဲလို 
မသတ္မွတ္ဘူး။ ဥပမာ ေျပာမယ္ဗ်ာ..။ မိန္းကေလးပစၥည္းေတြခ်ည္းပဲ ေရာင္းတဲ့ဆိုင္ေရွ႔မွာ 
အမ်ိဳးသားေခ်ာေခ်ာ၁ေယာက္နဲ႔၊ ေကာင္မေလး ေခ်ာေခ်ာေလး ၁ေယာက္ရပ္ေနရင္ ဘယ္၁ေယာက္ကို 
ခင္ဗ်ား ေတာင္းမလဲ။" ကၽြန္ေတာ္စဥ္းစားလိုက္ၿပီး၊ မသိဘူးလို႔ ေျဖလိုက္တယ္..။
"ခင္ဗ်ား ေယာက္်ားေလးကို သြားေတာင္းသင့္တယ္.။ ေဘးမွာ မိန္းမေခ်ာေလး ရပ္ေနေတာ့၊ 
သူမေပးဘဲ ေနရမွာ ရွက္လိမ့္မယ္။ ေကာင္မေလးသာ 
သြားေတာင္လို႔ကေတာ့ ေၾကာက္ခ်င္ေယာင္ေဆာင္ၿပီး ေ၀းေ၀း ေရွာင္သြားလို႔ရတာေပါ့။"
"ခင္ဗ်ားကို ေနာက္ဥပမာ၁ခု ထပ္ေပးမယ္။ တစ္ေန႔က shopping mall ၁ခု ေရွ႔မွာ ပစၥည္း၀ယ္ၿပီးခါစ 
ထြက္လာတဲ့ အထုပ္ေတြနဲ႔ မိန္းမငယ္ ၁ေယာက္ရယ္၊ ေရခဲမုန္႔စားေနတဲ့ လူငယ္ပိုင္း စံုတြဲ၁တြဲရယ္၊ 
သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ၀တ္စားထားတဲ့ laptop အိတ္ဆြဲထားတဲ့ လူငယ္တစ္ေယာက္ရယ္ရွိေနတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ 
လူတစ္ေယာက္ကို သံုးစကၠန္႔စာေလာက္ပဲ အကဲခတ္လိုက္တယ္.။ ၿပီးေတာ့ ေကာင္မေလးဆီကို 
သြားေတာင္းလိုက္တယ္။ သူက အိတ္ထဲက အေၾကြေစ့ ၂ေစ့ကို ႏိႈက္ေပးၿပီး ထူးဆန္းတႀကီးကၽြန္ေတာ့္ကို 
ဘာလိုသူ႔မွေတာင္းတာလဲလို႔ ေမးတယ္။ ကၽြန္ေတာ္က ဟိုစံုတြဲက ေရခဲမုန္႔စားေနၾကတာ၊ 
ပိုက္ဆံႏႈိက္ဖို႔လက္မအားဘူး၊ ဟို ေယာက္်ားကေတာ့ အရာရွိပိုင္း ကုမၸဏီ ၀န္ထမ္းဆိုေတာ့ 
အေၾကြမပါေလာက္ဘူး၊ မင္းကေတာ့ ခုမွ ပစၥည္း၀ယ္ၿပီးထြက္လာတာဆိုေတာ့၊ ေသခ်ာေပါက္ 
အေၾကြပါမွာေၾကာင့္လို႔ ျပန္ေျဖလိုက္တယ္.။"
ယုတၱိရွိသား! ကၽြန္ေတာ္နားေထာင္ေလ စိတ္၀င္စားေလ ျဖစ္လာတယ္.။
"သိပၸံနည္းက် ေတာင္းရမယ္။ ေန႔တိုင္း ဂံုးတံတားေပၚ သြားထိုင္ေနလို႔ ဘယ္ျဖစ္ပါ့မလဲ။
ဂံုးတံတားေပၚက ျဖတ္ၾကတဲ့သူေတြက အလ်င္စလိုေတြခ်ည္းပဲ။ ဘယ္သူက ဂံုးတံတားေပၚအားယားယား 
သြားေလွ်ာက္ေနမလဲ။ ေလွကား တက္လိုက္ ဆင္းလိုက္နဲ႔ ေမာကေမာေသး၊ ကိုယ့္ကို ကိုယ္ ပညာနဲ႔ 
တန္ဆာဆင္ထားရမယ္ဗ်၊ ဗဟုသုတလိုက္စားတာ လူတစ္ေယာက္ကို ထက္ျမက္လာေစတယ္။ 
ထက္ျမက္တဲ့သူဟာ အဆက္မျပတ္ ဗဟုတ္သုတ ရွာမွီးေနမွ လူေတာ္ျဖစ္လာမွာေပါ့။၂၁ရာစုမွ 
အလိုအပ္ဆံုးက လူေတာ္ေတြပဲေလဗ်ာ"
"တစ္ခါက လူတစ္ေယာက္ ကၽြန္ေတာ္ကို ေငြငါးဆယ္ေပးၿပီး တိုက္ေအာက္ကေန နီေရ လြမ္းလိုက္တာလို႔ 
အခါ၁၀၀ သြားေအာ္ ေပးရမတဲ့။ ကၽြန္ေတာ္ တြက္ၾကည့္လိုက္တယ္။ တစ္ခါေအာ္ရင္ 
ငါးစကၠန္႔ေလာက္ေအာ္ရမယ္။ ကၽြန္ေတာ္ တစ္ခါေတာင္းတာနဲ႔ ညီမွ်တယ္။ 
ရတာကက်ေတာ့ ျပား၅၀ပဲရတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ ျငင္းလိုက္တယ္။"
"ဒီ စိန္းက်ိန္႔ၿမိဳ႔မွာ သာမာန္ သူေတာင္းစားဆိုရင္ ၁လကို ေဒၚလာ၈၀၀/တစ္ေထာင္ ရေအာင္ ေတာင္းႏိုင္တယ္။ 
ကံေကာင္းရင္ေတာ့ ေဒၚလာ၂၀၀၀ စြန္းစြန္းရတာေပါ့..။ စိန္းက်ိန္႔ ၁ၿမိဳ႕လံုး သူေတာင္းစား အေယာက္၁သိန္းမွာ 
၁၀ေယာက္ေလာက္ပဲ ၁လကို ေဒၚလာ၁ေသာင္းအထက္ရေအာင္ ေတာင္းႏိုင္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္က အဲဒီ 
၁၀ေယာက္ထဲက တစ္ေယာက္ပဲ..။ ၿပီးေတာ့ ၀င္ေငြက ၿငိမ္တယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ အရမ္းႀကီး 
အတက္အက်မရွိဘူး။"
မိုက္လွခ်ည္လား။ ကၽြန္ေတာ္ ဒီသူေတာင္းစားကို ေတာ္ေတာ္ ေလးစားသြားတယ္။
"ကၽြန္ေတာ္က ကၽြန္ေတာ့္ကို ကၽြန္ေတာ္ ေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ သူေတာင္းစားလို႔ အၿမဲေျပာတယ္။
အျခားသူေတာင္းစားေတြကေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကို အဲဒါ ပိုက္ဆံမ်ားမ်ား 
၀င္လို႔ေပ်ာ္တာလို႔ ေျပာၾကတာေပါ့။ 
ကၽြန္ေတာ္က သူတို႔ကို ျပန္ေျပာတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ မွားေနတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေပ်ာ္ရႊင္တက္ၾကြတဲ့ 
စိတ္ရွိေနလို႔ ၀င္ေငြမ်ားေနတာလို႔။"
အေျပာေကာင္းခ်က္ဗ်ာ
"ေတာင္းတယ္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ့္အလုပ္ပဲဗ်။ အဲဒီေတာ့ အလုပ္ကေပးလာတဲ့ ေပ်ာ္ရႊင္မႈေလးေတြကို 
ခံစားတတ္ရတယ္.။ မိုးရြာတဲ့ေန႔ လူသြားလူလာနည္းတဲ့အခါ၊ တျခား သူေတာင္းစားေတြက 
ညည္းတဲ့သူညည္း အိပ္တဲ့သူ အိပ္ေနၾကတယ္။ အဲလို လုပ္လို႔ လံုး၀မျဖစ္ဘူးဗ်။ စိတ္ထဲကေန ဒီၿမိဳ႔ရဲ႔ 
အလွကို ခံစားရမယ္..။ ညအလုပ္သိမ္းလို႔ အိမ္ျပန္တဲ့အခါ မိန္းမနဲ႔ 
ကေလးကို ေခၚၿပီး ေစ်းေလးဘာေလးပတ္၊ အစားေလးဘာေလးစားေပါ့၊ ညရွဳခင္းေလးခံစားရင္း 
တစ္မိသားစုလံုး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးေပါ့..။ အဲလိုဆိုရင္ ဒီဘ၀ အသက္ရွင္ရတာ 
အဓိပၸါယ္မမဲ့ေတာ့ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ 
အကယ္၍မ်ား လုပ္ငန္းတူေတြ႔လို႔ တစ္ခါတစ္ေလလည္း အေၾကြေလး ဘာေလး ပစ္ေပးလိုက္တာေပါ့။ 
သူတို႔ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္နဲ႔ ေက်းဇူးတင္စကားေျပာရင္း ထြက္သြားတာကို ေတြ႔ေတာ့လည္း ကိုယ့္ကို 
ကိုယ္ ျပန္ျမင္ေနသလိုေပါ့"
"ခင္ဗ်ားက မိန္းမနဲ႔ ကေလးနဲ႔?" ကၽြန္ေတာ္အလန္႔တၾကားေမးလိုက္မိတယ္။ 
လမ္းသြားလမ္းလာေတြေတာင္ ငဲ့ၾကည့္သြားၾကတယ္။
"ကၽြန္ေတာ္မိန္းမက အိမ္ရွင္မ တာ၀န္ကို အျပည့္ယူထားတယ္။ ကေလးက မူလတန္းတက္ေနၿပီ။ 
ကၽြန္ေတာ္ ဖူထ်န္ ရပ္ကြက္ဘက္မွာ တိုက္ခန္းေလးတစ္ခန္း installment နဲ႔ ၀ယ္ထားတယ္.။ 
၁၀ႏွစ္ခြဲေပးရမယ္.။ ေနာက္ ၆ႏွစ္ဆို ေၾကၿပီဗ်.။ ကၽြန္ေတာ္ ႀကိဳးစားမွျဖစ္မယ္။ ကၽြန္ေတာ့သားေလး 
ႀကီးလာရင္ တကၠသိုလ္မွာ Marketing Major ယူခိုင္းရမယ္။ ၿပီးရင္ အေဖ့အေမြဆက္ခံၿပီး 
ကၽြန္ေတာ့္ထက္သာတဲ့ 
သူေတာင္းစားျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားခိုင္းရမယ္.။"
"လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ႏွစ္တုန္းက PROFIBUS ဆိုတဲ့ ကုမၸဏီမွာ Market planning လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ 
၂ႏွစ္တုန္းကေတာ့ Sales Manager အျဖစ္ promotion ရတယ္ဗ်။ ၁လကို ေဒၚလာ၅၀၀၀နဲ႔ေပါ့..။
အဲခ်ိန္တုန္းက 
၁ေသာင္းေက်ာ္တန္ Samsung Laptop ၁လံုးကို installment နဲ႔ ၀ယ္ခဲ့တယ္။ ၁လကို 
၂၀၀၀သြင္းရတယ္။ ေသမလိုရွင္မလိုပဲဗ်ာ..။ ေနာက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ စဥ္းစားတယ္။ 
ဒီလိုသာဆက္သြားရင္ေတာ့ ၁သက္လံုး လူေမႊးလူေတာင္ ေျပာင္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔။ အဲဒါနဲ႔ 
အလုပ္ထြက္လိုက္တာ။ ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ဒီၿမိဳ႕ကို ေျပာင္းလာၿပီး သူေတာင္းစားလာလုပ္ေနတာ။
ကၽြန္ေတာ္က အဆင့္ျမင့္ သူေတာင္းစားတစ္ေယာက္ျဖစ္ခ်င္တာဗ်.. "
သူ႔စကားလည္း ဆံုးေရာ ကၽြန္ေတာ္ စိတ္လႈပ္ရွားစြာနဲ႔ ေျပာလိုက္မိတာက..."ကၽြန္ေတာ့္ကို 
တပည့္အျဖစ္လက္ခံႏိုင္မလားဗ်ာ...."
Credit to Serein Ma Yu Hninn

လုပ္ပိုင္ခြင့္


လုပ္ပိုင္ခြင့္ဆိုတာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ေခတ္ကာလ၊ မတူတဲ့အေျခအေနနဲ႔ ကြဲျပားတဲ့ရာထူးအဆင့္အတန္းေတြအလိုက္သတ္မွတ္ခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတတ္တယ္။ ပံုေသသတ္မွတ္ထားလို႔မရတဲ့အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ အခန္းက႑အလိုက္ ကြဲျပားျခားနားေနမွာအမွန္ပဲ။ ဒီေနရာမွာေျပာခ်င္တာက တျခားတျခားေသာအသင္းအဖြဲ႕ေတြထက္ ကုမၸဏီေတြ၊ လုပ္ငန္းအဖြဲ႕အစည္းေတြမွာ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနၾကတဲ့ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အဓိကေျပာခ်င္တာျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီလုပ္ပိုင္ခြင့္ဆိုတာကလည္း သက္ဆိုင္ရာက ဥပေဒျပ႒ာန္းထားတာမ်ိဳးထက္အလုပ္လုပ္ေနတဲ့လုပ္ငန္းအဖြဲ႕အစည္းနဲ႔အလုပ္လုပ္ေနသူအလုပ္သမားေတြရဲ႕ၾကားကလုပ္ပိုင္ခြင့္လို႔ဆိုရင္လည္း မွားမယ္မထင္ပါဘူး။ အဲဒီလုပ္ပိုင္ခြင့္ဟာ ဒီေန႔အထိအေျပာင္းမလဲမရွိေသးဘဲ ရွင္သန္ေနတဲ့လုပ္ပိုင္ခြင့္လို႔ေျပာရင္လည္း ရပါလိမ့္မယ္။

 လုပ္ငန္းခြင္မ်ားထဲက အဲဒီလုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြဟာ မျဖစ္မေနေတာင္းဆိုထားတာသို႔မဟုတ္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားကျပ႒ာန္းထားတာထက္ ကာယကံရွင္ကိုယ္တိုင္နဲ႔ သူလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီအဖြဲ႕အစည္းေတြက ၾကည္ၾကည္ ျဖဴျဖဴေပးအပ္ထားတဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ကုမၸဏီမွာအလုပ္လုပ္ကိုင္ေနတဲ့၀န္ထမ္းေတြ၊ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြအျပင္ ကုမၸဏီရဲ႕ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြကိုလည္း အဲဒီလုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြက အေထာက္ အကူေပးႏုိင္ပါတယ္။ “ကၽြန္းကိုင္းမွီ ကိုင္းကၽြန္းမွီ” အေျခအေနမွာႏွစ္ဖက္စလံုးရဲ႕ ေရွ႕ေရးကိုေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးပါလိမ့္မယ္။

 လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ရင္ ဘယ္လုပ္ငန္းခြင္မွာမဆို ေလးမ်ိဳးေလာက္ရွိတတ္ပါတယ္။ အဲဒီေလးမ်ိဳးဟာ တန္းစီရာမွာ ေရွ႕ေနာက္လြဲခ်င္လြဲႏိုင္ေပမဲ့ အေျခခံကေတာ့အတူတူပဲျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဘယ္၀န္ထမ္း ဒါမွမဟုတ္ ဘယ္အလုပ္သမားမဆုိသူလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အလုပ္နဲ႕ ပတ္သတ္ရင္ တရားမွ်တစြာေျဖရွင္းႏိုင္ခြင့္ ရွိရပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာပထမလုပ္ပိုင္ခြင့္ပါ။ အဲဒီလုပ္ပိုင္ခြင့္ကို သူ႔ဘက္ကေတာင္းဆိုထားတာရွိႏိုင္သလို ကုမၸဏီအဖြဲ႕အစည္းဖက္ကလည္း ခြင့္ျပဳထားၿပီးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

တရားမွ်တစြာရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းခြင့္ဆိုရာမွာ ဘက္ႏွစ္ဖက္စလံုးဟာ အဲဒီေ၀ါဟာရကိုညီၫြတ္မွ်တစြာသံုးစြဲၾကဖို႔လိုပါလိမ့္မယ္။ တစ္ဖက္က တရားတယ္လို႔ထင္ထားတာေတြဟာ တျခားတစ္ဖက္မွာ တရားမွ်တမႈ ကင္းမဲ့တဲ့ကိစၥေတြျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားကိုလြန္ကဲစြာေဖာ္ေဆာင္တတ္တဲ့ဘက္တစ္ဖက္ေၾကာင့္၀ိေရာဓိနဲ႔ ပဋိပကၡေတြေပၚလာတတ္တာကို အားလံုးအသိပဲျဖစ္မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ တရားမွ်တစြာ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းခြင့္ ဆိုတာ၀န္ထမ္း သို႔မဟုတ္ အလုပ္သမားသာမကအလုပ္ရွင္ဘက္ကလည္း လိုအပ္မွာအမွန္ပဲျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

 ဘယ္သူမဆုိ ကိုယ့္ရဲ႕အလုပ္အကိုင္တည္ၿမဲဖို႔၊ တစ္ဆင့္တိုးရာထူးတာ၀န္ကိုထမ္းေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ ဒီကတစ္ဆင့္သူ႔ဘ၀(သူ႔မိသားစုရဲ႕ဘ၀) ကိုေကာင္းမြန္တဲ့အနာဂတ္သစ္ဆီ သယ္ေဆာင္ သြားႏိုင္ဖို႔ႀကိဳးစား ၾကစၿမဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္လိုအပ္တဲ့အခြင့္အလမ္းမ်ားဟာလည္း လုပ္ငန္းခြင္မွာရွိေနရပါလိမ့္မယ္။ ဘ၀ရဲ႕အခြင့္အလမ္းမ်ားဟာလည္း လုပ္ငန္းခြင္မွာရွိေနရပါလိမ့္မယ္။ ဘ၀ရဲ႕အခြင့္အလမ္းေတြနဲ႔ ျပည့္စံုေနတဲ့ လုပ္ငန္းခြင္တစ္ခုဟာ သူ႔အတြက္စဥ္ဆက္မျပတ္ေလ့လာသင္ယူႀကိဳးစားအားထုတ္ႏိုင္တဲ့ကြင္းတစ္ကြင္းျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။

လုပ္ငန္းခြင္မွာ စဥ္ဆက္မျပတ္ေလ့လာသင္ယူခြင့္ရယူတာ၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ေလ့က်င့္ပ်ိဳးေထာင္ႏိုင္တာ၊ ကိုယ့္ရဲ႕အားထုတ္မႈ အရႀကီးပြားတိုးတက္ခြင့္ရတာဟာ သူ႔ရဲ႕လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အျပည့္အ၀ အသံုးျပဳႏိုင္တာ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔လုပ္ပိုင္ခြင့္ဟာ သူလုပ္ငန္းခြင္၀င္ေနတဲ့သူ႔ကုမၸဏီကို ထိခိုက္နစ္နာမႈမရွိေစ႐ံုမက သူ႔လုပ္ပိုင္ခြင့္ကိုသူယူၿပီးလုပ္ကိုင္တာဟာ သက္ဆိုင္ရာလုပ္ငန္းရွင္ သို႔မဟုတ္ ကုမၸဏီအတြက္ လည္းအက်ိဳးရွိေစမွာ အမွန္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လုပ္ငန္းခြင္းအတြင္း စဥ္ဆက္မျပတ္သင္ယူေလ့လာခြင့္နဲ႕ ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခြင့္ ဟာလုပ္ပိုင္ခြင့္အျဖစ္ ရိုးရိုးေလး နားလည္ႏိုင္ပါသည္။

ဒီလိုပဲ ကိုယ့္လုပ္ပိုင္ခြင့္အရ ကိုယ္လုပ္ေနၾကေပမဲ့ တစ္ခါတစ္ခါမွာေတာ့ကိုယ့္ကုမၸဏီ၊ အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕လုပ္ငန္းရည္မွန္းခ်က္ကဘာလဲဆိုတာ အေသအခ်ာမသိဘဲရမ္းႀကိတ္ေနၾကရတဲ့အျဖစ္မ်ိဳးေတြရွိတတ္တယ္။ ျမင္းစီးၿပီးအထီးမွန္းမသိ၊ အမမွန္းမသိၾကသလိုေပါ့။ ဒီေတာ့ ကိုယ့္မိခင္ကုမၸဏီရဲ႕ရည္မွန္းခ်က္၊ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြကို အရင္ဆံုးသိရွိေအာင္ႀကိဳးစားသင့္တယ္။ အဲဒီလိုသိရွိပါမွလည္း လိုအပ္ေနတဲ့ ကြက္လပ္ေတြကို အလစ္အဟာမရွိ ႀကိဳးစားျဖည့္ဆည္းႏိုင္ခြင့္နဲ႔ ေအာင္ျမင္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခြင့္ေတြရွိၿပီး အဲဒါကိုယံုၾကည္ခြင့္လည္းရႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါဟာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္။

တတိယလုပ္ပိုင္ခြင့္ရဲ႕ အရွင္းလင္းဆံုးအဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ကေတာ့ ကိုယ္လုပ္ေနတဲ့ အလုပ္ရဲ႕ လုပ္ငန္းရည္မွန္းခ်က္ကို သိရွိနားလည္ျပီး အဲ့ဒီရည္ရြယ္ခ်က္ ေပါက္ေျမာက္ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရမယ္ဆိုတဲ့ တာဝန္ကို ယံုၾကည္ထက္သန္ခြင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ အလုပ္သမားတစ္ဦးရဲ႕ဖက္က “လုပ္ပိုင္ခြင့္” ျဖစ္သလို အလုပ္ရွင္ဖက္ကလည္း မိမိအလုပ္သမားမ်ားရဲ႕အဲဒီလုပ္ပိုင္ခြင့္ကို နားလည္ခြင့္ျပဳတာဟာ သူ႔ဖက္ကလုပ္ပိုင္ခြင့္ပဲျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

ဘယ္အလုပ္သမားမဆို ဘယ္သူမဆိုကိုယ္လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္လုိက္တဲ့ အလုပ္တစ္ခုရဲ႕ အသီးအပြင့္ကိုျမင္ေတြ႕လို၊ ရရွိခံစားလိုၾကတာဓမၼတာပါ။ ေအာင္ျမင္မႈပီတိဆိုတာ မႏိႈင္းယွဥ္ေကာင္းတဲ့အရာပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ မိမိရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားအရ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ျပီး ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ အက်ိဳးရလဒ္ဟာ ထင္သာျမင္သာ သိသာခြင့္ ရရွိလိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုသိရွိဖို႔အတြက္ ႀကိဳးစားတာဟာ သူတို႔ရဲ႕လုပ္ပိုင္ခြင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ပိုင္ခြင့္ဟာ တရားမွ်တတဲ့အတြက္ ဘယ္သူ႔ကိုမွထိခိုက္နစ္နာေစမယ္မထင္ဘူး။

ဒါေပမဲ့ တစ္ခါတစ္ခါမွာေတာ့ အဲဒီကိစၥကိုပဲတြန္႔တိုေနတဲ့လုပ္ငန္းရွင္ေတြရွိတတ္တယ္။ ဘယ္ေလာက္လုပ္လို႔ဘယ္ေလာက္ရၿပီး ဘယ္ေလာက္အက်ိဳးခံစားခြင့္ရွိလိမ့္မယ္ဆိုတာကို လွ်ိဳ႕၀ွက္ထားခ်င္ၾကတယ္။ ဒါဟာ သင့္မသင့္စဥ္းစားဖို႔လိုလိမ့္မယ္။ တခ်ိဳ႕လုပ္ငန္းအဖြဲ႕အစည္းေတြကုမၸဏီေတြဟာ ေစာေစာကတင္ျပခဲ့တဲ့လုပ္ပိုင္ခြင့္ေလးမ်ိဳးကို မသိဟန္ေဆာင္ေနတတ္ၾကတယ္။ အဲဒီလုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြဟာ၀န္ထမ္းေတြ၊ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ အက်ိဳးကိုပဲေရွး႐ႈၿပီး သူတို႔အတြက္မပါဘူးလို႔ထင္ေနတတ္ၾကတယ္။

အဲဒီလုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြေပ်ာက္ကြယ္ေနတဲ့အလုပ္ဌာနနဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္မ်ိဳးမွာဘယ္လိုလူမ်ိဳးမွႀကိဳးစားပမ္းစားအလုပ္လုပ္ၾကမွာမဟုတ္ဘူး။ တန္သေလာက္ပဲလုပ္ၾကလိမ့္မယ္။ တကယ့္ကိုဘ၀ရဲ႕ ေရွ႕ေရးကို ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ႀကီးႀကီးနဲ႔ တည္ေဆာက္လိုတဲ့သူေတြအဖို႔ မသင့္တဲ့အရပ္ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္။ ဒီေတာ့ သူတို႔ဟာသူတို႔ရဲ႕လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြကိုမွန္မွန္ကန္ကန္ျဖည့္ဆည္းေဆာင္ရြက္ေပးမယ့္ တျခားေနရာ၊ တျခား လုပ္ငန္းခြင္ေတြဆီကို ထြက္သြားၾကမွာေသခ်ာတယ္။

HR journal